Prospektif F/K (İleriye Yönelik F/K) Nedir?

Yatırımcıların bir hisse senedi seçerken en çok baktığı temel analiz göstergelerinden birisi Fiyat/ Kazanç yani FK oranıdır. İngilizcesi Price-to-Earnings (P/E) olan bu göstergeye bakarak şirketin bir hissesine yapılan yatırımın kendisini kaç yılda amorti edebileceğine ilişkin bilgi edinilir. Sektör ortalamasına bakarak da firmanın ucuz mu pahalı mı olduğu hakkında bilgi edinilir.

Bazı hisse senetlerinde ise FK oranları aşırı yüksek görünebilir. Bu şirketin FK oranı neden yüksektir sorusuna yanıt vermek için ise şirketin İleriye Yönelik FK oranı ya da Prospektif FK oranına bakılır. İngilizcesi Forward Price-to-Earnings olan bu FK oranı şirketin gelecekteki karına bakılarak yapılan bir hesaplama olup şirketin güncel FK değerine göre ucuz veya pahalı olması hakkında daha çok bilgi verir. Bu yazımızda Prospektif FK ya da İleriye Yönelik FK hakkında bilgi vereceğiz.

Forward FK Oranı

Aynı işi yapan ve hisse başına karı aynı olan iki şirketin FK oranları birbirinden farklı olabilir. Bu piyasanın iki şirkete farklı değer atfettiğini gösterir. Peki yatırımcılar rasyonelse neden aynı kazancı elde eden şirkete farklı değer atfeder. Burada işe şirketin gelecekte elde edeceği kazanç beklentisi girmektedir.

Prospektif fiyat/kazanç (F/K) oranı ya da ileriye dönük F/K oranı;  yatırım analizinde bir şirketin hisse senedi değerlemesini; gelecekteki beklenen kazançlarına göre değerlendirmek için kullanılan temel analiz oranıdır. İleriye dönük FK oranı, hisse senedine yatırım yapmak isteyen kişi ve fonların; hisse senedinin gelecekte dönemde bekledikleri hisse başına karı (HBK) ile ilişkili verdiği değeri gösterir.

Prospektif FK oranı Nasıl Hesaplanır?

İleriye dönük FK oranı, bilinen FK oranına göre ulaşması zor bir bilgidir. Bu hesaplamayı aracı kurumların, yatırım raporlarında bulabilirsiniz ya da piyasa beklentileri ve şirket ile ilgili verileri kullanarak yaklaşık olarak bulabilirsiniz. Bu nedenle İleriye Dönük FK oranı, yatırım sitelerinde yer almaz.

Prospektif FK Hesaplama formülü basittir ve şöyledir:

Beklenen F/K Oranı = Güncel Hisse Senedi Fiyatı / Gelecekteki Tahmini Hisse Başına Kar

Bu formülde:

• Güncel Hisse Senedi Fiyatı: Şirketin borsada işlem gördüğü fiyattır.
• Gelecekteki Tahmini Hisse başına karı: Şirketin gelecekteki bir dönem için, genellikle bir sonraki mali yıl için hisse başına kar tahmini. Yıllık yerine çeyreklik tahminler yapılması da mümkündür.

Örneğin;

• 3. çeyrekte dolaşımdaki hisse senedi sayısı aynı olan A şirketinin piyasa fiyatı 50 TL ve HBK’ı 10 TL ve B şirketinin piyasa fiyatı 20 TL ve HBK’ı 10 TL olsun. Burada A şirketinin cari F/K oranı 5 ve B şirketinin FK oranı 2 çıkar.
• Bu iki şirketten  4. çeyrekte A şirketinin beklenen Hisse Başı Karının 40 TL ve  B şirketinin beklenen Hisse Başı Karının 10 TL kalmaya devam ettiğini varsayalım.

A şirketinin Pros. F/K oranı = 50 / 40 = 1.25

B şirketinin Pros. F/K oranı = 20 / 10 = 2 olur.

Gördüğünüz gibi cari dönemde A şirketi pahalı görünse de aslında B şirketi FK oranı göz önünde bulundurulduğunda daha pahalı bir şirkettir.

• Forward F/K oranı, hissenin yakın vadede beklenen performansına bağlı olarak aşırı değerli veya düşük değerli olup olmadığını ölçmek için kullanılır.
• Prospektif FK değerinin yüksek olması gelecekte güçlü bir kazanç artışı beklediğini gösterirken; düşük olması daha az bir hisse başına kazanç beklentisine işarettir.

İleriye dönük F/K gelecekteki tahmini kazançlara dayandığından, yanlış hesaplamaya ve/veya analistlerin önyargısına tabidir.