Wassily Leontief Kimdir? | 2021

Wassily Leontief Kimdir?

1921’de Petersburg’da dünyaya gelen Wassily Leontief doğduğu kentin üniversitesinde İktisat fakültesine yapıldı.1925’ten sonra tahsilini Berlin’de sürdürdü. Bundan iki yıl sonra Kiel Dünya Ekonomisi Enstitüsüne asistan olarak atandı.1929’da ekonomi bilimleri konusunda doktorasını yaptı. Aynı yıl içinde Çin’e giderek Çangkaysek hükümetine Nonking’de yapılan demiryolları inşaatında danışmanlık yaptı.

1921’de ABD’ye taşındı. Bir ekonomi araştırma bürosunda çalıştıktan sonra Harvard Üniversitesi’ne profesör olarak atandı. Leontief 1941 yılında Amerikan ekonomisinin 1931-1939 yılları arasındaki yapısına ilişkin incelemesini tamamladı. Bu yapıtını yedi yıl sonra, 1947 yılında, Amerikan ticaret strüktürünün analizi izledi. Bu analizinde sermayeden yana zengin bir ülke olan ABD’nin, emekten yana yoğun ürünleri ihraç ettiğini ve sermayeden yana yoğun olan ürünleri ithal ettiğini saptadı.

Bu sonuç o tarihe kadar, bir ülkenin kendisinde mevcut bulunan üretim faktörlerinin (sermaye ve emek) en uygun oldukları malların üretiminde uzmanlaştığına ilişkin tahminlerle bir çelişki oluşturuyordu. Yani ABD’nin sermayeden yana yoğun ürünleri ihraç ve emekten yana yoğun ürünler ithal etmesi gerekirdi. Leontief’in bu saptaması Leontief Paradoksu olarak iktisat tarihine geçti.

Leontief 1966’da yayınladığı Input-Output Economics (Girdi-Çıktı Ekonomisi) adlı yapıtında ekonomik bağlantıları yeni bir biçimde tanımladı. Bu tanımlamayı 1758’de ilk kez ekonomi olgusunu doğal bir dolaşım olarak canlandırmış olan Fransız bilim adamı François Quesnay’ın Ekonomik Tablosuna dayanarak yaptı.

Leontief, Petersburg’daki öğrenciliği sırasında üzerinde kafa yormaya başladığı kendi yöntemini şöyle tanımlamaktadır: Bir Girdi-Çıktı Tablosu bir ülke ekonomisinin belirli bir süre, örneğin bir yıl içindeki mal ve hizmet akışlarını göstermektedir. Wassily Leontief, Amerikan endüstrisinin kendi dalları arasındaki mal değişim ilişkisini gösterdi.

Bunun için Amerikan ekonomisini ayrı ayrı branşlara böldü ve sektörler arasındaki ekonomik olguları gözler önüne serdi. Karşılıklı etkileşimin var olduğunu ve ayrı ayrı ekonomi sektörlerinin teslimat (çıktı) ve satın almalarla (girdi) birbirlerine bağlı olduklarını kanıtladı. Wassily Leontief ayrıca belirli bir mal verimi (çıktı) sağlayabilmek için, hangi miktarda üretim faktörlerinin (girdi) kullanılması gerektiği sorusunun yanıtını bulmaya çalıştı. Leontief bu düşüncesiyle, sınırlı kaynaklar yüzünden o zamana kadar uygulanan büyüme politikasından genelde vazgeçilmesini talep eden Roma Kulübünün raporuna karşı geliyordu. Leontief 1980’den beri Birleşmiş Milletlere ekonomik sorunlarda danışmanlık yapmaktadır.

Rus asıllı iktisatçı Wassily Leontief girdi-çıktı tablolarıyla günümüzde birçok devlet tarafından iktisadi planlamada kullanılmakta olan, mal ve hizmet akışlarının ayrıntılı bir biçimde kaydedilmesine yarayan bir yöntem geliştirdi.

Bu makale ilginizi çekebilir:   Kredi Garanti Fonu - KGF : Türkiye Ekonomisine Etkileri

Komünizme muhalefetten zaman zaman tutuklanmıştır. Leningard Üniversitesinde Felsefe ve Sosyoloji çalışmasıyla birlikte iktisat çalışmış,1925’de Leningard Üniversitesi’nde Sosyal Bilimler Yüksek Lisansı’nı aldıktan sonra Rusya’dan Almanya’ya ayrılmış,1928’de de Berlin Üniversite’nde doktorasını “Wirtschaft Als Kreislauf(Ekonomide Döngü)”isimli teorik teziyle tamamlanmıştır.1931’de Amerika’ya göç etmiş,1932’de bir şair olan Estelle Marks ile evlenmiş, Svetlana Alpers isimli bir çocuğu olmuştur.

Eğitim Hayatı

1932-1975 yılları arasında Harvard Üniversitesi’nde, öğretim görevlisi (1932-1933), yardımcı doçent (1933-1939), doçent(1939-1946) ve profesör(1946-1975)olarak, 1975-1991 yılları arasında New York Üniversitesi’nde İktisat Profesörü olarak çalışmıştır. Harvard Üniversitesinde çalışırken “Girdi-Çıktı Analizi” araştırmaları üzerine Harvard Ekonomik Araştırma Projesi’ni kurmuş, 1948-1973 arası başkanlığını yapmış, New York Üniversitesi’nde de Ekonomik Analiz Enstitüsünü kurmuş ve başkanlığını yürütmüştür.

Geliştirme olduğu “Girdi-Çıktı Analizi” ve bunun reel ekonomiye uygulamalarından dolayı 18 Ekim 1973’de “İktisat Nobel Ödülü’ne layık bulunmuştur. Robet M. Solow ve Vernon L.Smith gibi iki Nobel ödülü meşhur iktisatçının hocalığını da yapmıştır. Nobel İktisat Ödülü dışında çeşitli ulusal ve uluslararası kuruluşlardan 24 ödül almış,34’ün üzerinde de çeşitli ulusal ve uluslararası kuruluşlarda üye olarak yer almıştır.

İktisada Yaptığı Katkılar

Wassily Leontief’in Nobel ödülü almasına konu olan çalışması endüstriler arası etkileşimi gösteren “Girdi Çıktı Tabloları ”dur. Girdi-Çıktı Tabloları, bir endüstriler de bir başka ürünün; nihai bir mal ya da başka bir endüstride üretimde kullanılmak üzere başka bir ara ürünün üretilmesine olan etkisini gösterir. Buradan hareketle diğer endüstride bir malı bir birim üretmek için destek veren endüstrilerden malın üretimi için ne oranda girdi talebinde bulunacağını belirlenir.

Yani Mikro İktisatta söz konusu olan ilave bir birim mal üretimi için girdi faktörleri bileşim oranına benzer bir yaklaşımı Genel Denge Analizine uygulamış, ilave bir birim mal üretiminde diğer sektörlerden sağlanan girdilerin payının ne olması gerektiğini bu tablolarla göstermiştir. Bu da hükümetlerin hedefleri doğrultusunda gereksinim duyulan mal ve hizmetlerin üretim planlamalarına gitmelerine yol açmıştır. Çünkü girdi-çıktı tablosuyla nihai mal talebi değişimine bağlı olarak girdi malı talebinde oluşacak değişme tahmin edilebilmektedir.

Batı, Üçüncü Dünya ve diğer dünya ülkeleri; piyasa ekonomisine dayanmayan, kendi ekonomileri için benzer Girdi-Çıktı Tabloları oluşturmuşlar ve ekonomi planlamalarında Leontief’in geliştirdiği gerek statik gerekse dinamik modellerini kullanmışlardır. Wassily Leontief, teorik modeller geliştirmekle kalmamış, bu modelleri reel ekonomiye uygulamıştır. Geliştirmiş olduğu lineer denklemler ve girdi-çıktı tablolarıyla Genel Denge Analizinin iktisada uygulanmasında da öncü olmuştur.

Bu makale ilginizi çekebilir:   Altın Almak Mantıklı Mı? Altına Yatırım Tüyoları | 2021

Eserleri

İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından, 1973 yılında Wassily Leontief’e (Harvard Üniversitesi,

ABD) verilmiştir. Leontief, bu ödüle “Girdi-Çıktı metodunu geliştirmesinden ve önemli iktisadi problemlere uygulamasından” dolayı layık görülmüştür.

Yazar: SERPİL GÖK 

KAYNAKÇA