YatırımKredi Piyasada Yatırım – Kredi – Proje – Finans ve Ekonomi Analiz Rehberiniz
İçindekiler
Aktif Karlılık Oranı Nedir?
Aktif Karlılık Oranı veya Aktif Karlılığı Oranı (İngilizcesi: Return of Assets yani ROA), firmanın toplam varlıklarına göre karlılığını gösteren finansal orandır. Şirket yönetimi, borsada temel analizciler ve yatırımcılar bir firmanın toplam varlıklarını kullanarak etkili bir şekilde kar üretip üretmediğini anlamak için aktif karlılık oranına dikkat edebilirler. Aktiflere ait yüksek karlılık oranı, firmanın tüm varlıklarını üretken ve etkili şekilde kullandığı şekilde yorumlanmaktadır. Bir şirketin temel analizine göre hisse senedi seçimi yaparken sıklıkla başvurulur. Yabancı sitelerde (ROA) şeklinde kısaltması ile karşılaşmak mümkündür.
Aktif Karlılık Oranı Nasıl Hesaplanır ve Formülü Nedir?
Aktif karlılık oranı hesaplama formülü oldukça basit olup firmanın gelir tablosu ve bilançosu kullanılarak hesaplanabilmektedir. Şirketin net karının, toplam varlıklara bölünmesi ile elde edilir.
Aktif Karlılığı: Net Dönem Karı/ Toplam Varlıklar
Ayrıca daha da detaylı bir hesaplanma istenirse şu şekilde iki yaklaşım daha bulunmaktadır.
Aktif K. Oranı 1 = (Net Kar + [Faiz Ödemeleri x (1- Vergi oranı)]) / Toplam Varlıklar
Aktif K. Oranı 2 = (Operasyonel Kar x (1- Vergi oranı)]) / Toplam Varlıklar
Örnek bir hesaplama için
Tukaş A.Ş hissesinin 2022/6 yani ikinci çeyrek verilerini kullanalım. Aşağıdaki tabloda Tukaş firmasının gelir tablosunun bir bölümü verilmiştir.
2022/6 Dönem Dönen Varlık : 1.163.455. 231 TL
2022/6 Dönem Duran Varlık : 917.240.739 TL
2022/6 Dönem Net Dönem Karı: 562.078.142 TL
ROA = 562.078.142 / (1.163.455. 231+917.240.739) = 27
Bu elde ettiğimiz aktif karlılık oranına göre firma elindeki her 100 TL varlıktan 27 birim kar elde etmiştir.
Aktif Karlılık Düşükse Nasıl Yorumlanır?
Net Karın Aktiflere oranının düşük olması için net karın düşük ya da varlıkların çok olması gerekmektedir.
Burada dikkat edilmesi gereken hususlar şunlar;
- Sektörün ortalama aktif karlılığı ne kadar?
- Sektör rekabetçi midir? Düşük kar marjı ile mi çalışmaktadır?
- Diğer firmaların Aktif Karlılık oranı da düşükse karşılaştırma yapılmalıdır.
- Net Kar da azalmanın ya da varlıklarda azalışın sebepleri nelerdir?
Eğer firmanın aktif karlılığı birkaç çeyrek boyunca sektör ortalamasından düşük ise şirketin varlıklarını etkin şekilde kullanmadığı şekilde yorum yapılabilir.
Aktif Karlılığı Yüksekse Nasıl Yorumlanır?
Aktif karlılığın yüksek olması için net karın yüksek ya da varlıkların düşük olması gerekmektedir. Şirketin bulunduğu sektörde aktif karlılığı bir dönemden daha fazla ortalamadan yüksek ise bu şirketin varlıklarını etkin şekilde kullanarak kar ürettiğini gösterir.
Burada dikkat edilmesi gereken hususlar şunlar;
- Şirketin aktif karlılığına ilişkin yüksek oran varlıkların düşüklüğünden mi kaynaklanmaktadır?
- Şirketin karı sürdürülebilir mi yoksa dönemsel mi?
Profesyonel fon yöneticileri şirketin dönemler içinde aktif karlılığını yükseltmesine çok olumlu şekilde yaklaşır. Şirketin daha iyi yönetilmeye başlaması daha fazla satış ve daha fazla kar demektir.
Bir şirketin Aktif karlılık oranı kaç olmalı sorusu dönemsel olarak veya sektöre göre değişebilen bir cevaba sahiptir. Yüzde 5 ve üzeri kabul edilebilir bir seviye olup yüzde 20 üzeri bir oran çok iyi kabul edilebilir.
