Dünyada En Çok Alım-Satım Yapılan 6 Para Birimi ve Nedeni

En Çok Alım-Satım Yapılan 6 Para Birimi

Forex (veya döviz) piyasası, dünyanın en büyük ve en likit piyasasıdır. Bu piyasada herhangi bir günde milyonlarca kişi ve kurum arasında trilyonlarca dolarlık işlem olmaktadır. Döviz piyasasına yeni başlayanlar için, ilk adım yaygın olarak ticareti yapılan para birimi hakkında bilgilere sahip olmaktır. Ayrıca sadece forex piyasasında değil genel olarak da popüler kullanılan para birimlerini bilmektir. Burada tüm para piyasasında işlem yapanların tanışması gereken altı popüler para birimi hakkında bilgi verilmektedir. Ek olarak bu para birimlerinin her birinin temel özelliklerine ve özelliklerine bir göz atacağız.

1. ABD Doları

Her şeyden önce, gezegende en çok işlem gören para birimi ABD dolarıdır. USD, diğer tüm önemli para birimleri ile çapraz al sat yapılabilmektedir. Ayrıca dolar dışındaki iki para birimi arasındaki döviz işlemlerinde de aracı olarak kullanılabilir. Bunun nedeni, Doların neredeyse tüm merkez bankaları ve dünyadaki kurumsal yatırımcılar tarafından elde tutulan gayri resmi küresel rezerv para birimi olarak kullanılmasıdır.

Buna ek olarak, ABD dolarının küresel anlamda kabül edilmesi nedeniyle, bazı ülkeler tarafından resmi para birimi olarak da kabul edilebilir. Yerel para birimi yerine dolarizasyon olarak adlandırılan bir uygulama ile yerel para birimi gibi kullanılmaktadır. ABD doları diğer ülkelerde geniş çapta kabul gördüğünden resmi yerli para ile beraber kullanılır.

Dolar, diğer para birimleri için döviz kuru piyasasında da önemli bir faktördür. Bu para birimi, ABD Doları’nın değerlerine göre kendi para birimlerinin değerini düzeltmeyi veya para birimlerinin değerini sabitlemeyi tercih eden ülkeler için ölçüt görevi de görebilir. Örneğin, Çin’in para birimi, yuan ya da renminbi, birçok iktisatçı ve merkez bankacısının fikir ayrılığına düşmesine sebep oldu.

Doların, döviz kuru piyasasında yatırım yapmak isteyen acemi yatırımcıların anlaması gereken bir diğer özelliği de, onun ham petrol ve değerli madenlerin değeri için standart bir para birimi olarak kullanılmasıdır. Yani bu emtiaların fiyatı, sadece arz ve talebin temel ekonomik prensipleri nedeniyle değerlerindeki değişmelere bağlı değildir. Aynı zamanda doların değerine doğrudan etki eden enflasyona ve ABD faiz oranlarına son derece duyarlı olan ABD dolarının göreceli değerine de bağlıdır. .

2. Euro

Euro Dünya sahnesinde nispeten yeni olmasına rağmen,  ABD dolarının arkasında, ikinci sırada en çok işlem gören para birimi haline geldi. Euro, dünyanın ikinci en büyük rezerv para birimidir. Avro bölgesi içindeki ulusların çoğunluğunun resmi para birimi olan Euro, ilk olarak 1 Ocak 1999 tarihinde dünya piyasalarına, 3 yıl sonra da banknot ve madeni paralar ile girmeye başladı.

Bu makale ilginizi çekebilir:   Zorunlu Trafik Sigortası ve Fiyatları |2023

Avro bölgesi ülkelerinin çoğu için resmi para birimi olmakla birlikte, Avrupa ve Afrika’daki birçok ülke, döviz kurlarını USD’ye çevirmelerine neden olan aynı sebeple Euro’yu rezerv para birimi olarak kullanmaktadır.

Euro yaygın olarak kullanılan ve güvenilen bir para birimi olması nedeniyle, döviz kuru piyasasında oldukça yaygın bir kullanım alanına sahiptir.  Beraber işlem gördüğü herhangi bir döviz piyasasına likidite katmaktadır. Avro , avro bölgesi ve üye devletlerin ekonomilerinin genel durumu üzerinde tahminde bulunan spekülatörler tarafından alınıp satılmaktadır. Avro bölgesi içindeki politik olaylar, (özellikle İtalya, Yunanistan, İspanya ve Portekiz başta olmak üzere) yerel faiz oranlarının önemli ölçüde düştüğü ülkelerle büyük ticaret hacimleri yaratabilir. Çok uluslu olması nedeniyle Euro, döviz kuru piyasasında aktif olarak işlem gören en “politik” para birimi olarak kabul edilebilir.

3. Japon Yeni

Japon Yeni, Asya’nın en çok işlem gören para birimidir. Birçok kişi tarafından Japonya’nın imalata ve ihracata dayalı ekonomisinin altında yatan güç olarak bilinir.  Japonya ekonomisi güçlendikçe, Yen’in değeri de yukarı gider. Güney Kore, Singapur ve Tayland gibi birçok Asya ekonomisine ait para birimleri global döviz kuru piyasalarında çok daha az işlem gördüğünden, Japon Yeni aynı zamanda Pan-Pasifik bölgesinin genel ekonomik sağlığını ölçmek için de kullanılır.

Yen, aynı zamanda, forex çevrelerinde (iki para birimi arasındaki faiz oranlarındaki farktan kar elde etmek isteyen “Carry Trade“) ticaretindeki rolüyle tanınıyor. Japonya, yirmi yılı aşkın bir süredir sıfır faiz politikasına sahip olduğundan trader’lar, hiçbir maliyeti olmayan Japon Yeni’ni ödünç alıp ve dünyadaki diğer yüksek faiz getirisi olan para birimlerine yatırım yaptılar. Yen’in uluslararası düzeydeki varlığının büyük bir bölümünün borçlanma aracı olması nedeniyle bu durum Yen’in değerinin farklılaşmasındaki etkenleri ayrı kılar . Yen, diğer para birimleriyle aynı temelde işlem görmesine rağmen, özellikle  avro gibi daha fazla işlem gören para birimlerinin uluslararası faiz oranlarıyla olan ilişkisi, Yen’in değerinin büyük bir belirleyicisidir.

4. İngiliz Sterlini

Sterlin olarak da bilinen Büyük İngiliz sterlini, forex piyasasında en çok işlem gören dördüncü para birimidir. Aynı zamanda diğer küresel para birimleriyle kıyaslandığında göreceli değeri nedeniyle büyük bir rezerv para birimi olarak kullanılır. Birleşik Krallık, Avrupa Birliği’nin resmi bir üyesi olmasına rağmen (en azından Mart 2019’da planlanan “Brexit” çıkışına kadar), Avro’yu iç faiz oranı gibi çeşitli nedenlerden dolayı resmi para birimi olarak tanımak istememiştir. Bu nedenle, İngiliz Sterlini, Birleşik Krallık ekonomisi ile hareket eden hareketleri kısıtlı bir döviz kuru olarak olarak görülebilir. Forex yatırımcıları, Sterlin’in değerini İngiliz ekonomisinin genel gücüne ve hükümetinin politik istikrarına göre değerlendirir.

Bu makale ilginizi çekebilir:   Borsada Gece Emir Verilir mi? İşlem Saatleri |2023

5. Kanada Doları

Loonie olarak da bilinen Kanada doları muhtemelen dünyanın en önde gelen emtia parasıdır. Kısaca değeri emtia piyasaları ile – özellikle ham petrol, değerli metaller ve minerallere – bağlı olarak adım adım ilerlemektedir. Kanada, bu tür malların bu kadar büyük bir ihracatçısı olduğundan, looniler, özellikle ham petrolün fiyatlarındaki hareketlerden oldukça etkilenir. Traderlar emtiaların fiyatları veya üretimleri hakkında bir risk gördüklerinde bunu değerlendirmek için Kanada doları hakkında işlem yaparlar.

Kanada Doları’nın değeri  Kanada ekonomisi ve dünyanın en büyük tüketici tabanı olan Amerika Birleşik Devletleri’ne bu kadar yakın bir konumda yer almasından dolayı ABD ekonomisinin gücüyle ve ABD dolarındaki hareketlerle de yakından ilişkilidir.

6. İsviçre Frangı

Listemizin sonunda ise, İsviçre gibi, çoğu kişi tarafından “nötr” bir para birimi olarak görülen İsviçre Frangı bulunuyor. Genelde İsviçre frankı, döviz kuru piyasasında güvenli bir sığınak olarak görüldüğünden riskli ve hareketli piyasalarda fazla miktarda işlem görür. Bu durum, İsviçre Frangı’nın, ABD devlet tahvili getirileri,Kanada ve Avustralya doları gibi daha değişken emtia para birimleriyle negatif korelasyona girme eğiliminden kaynaklanır. İsviçre Merkez Bankası’nın, Frank’ın değerini nispeten dar bir bantta tutmak, volatiliteyi azaltmak ve faiz oranlarını sınırlamak için döviz piyasasında oldukça aktif hareket ettiği bilinmektedir.

Sonuç

Gördüğümüz gibi, her para biriminin, döviz kuru piyasasında diğer para birimlerine göre temel değerini ve fiyat hareketlerini etkileyen belli başlı özellikleri vardır. Bir para biriminin değerini neyin harekete geçirdiğini anlamak ve forex piyasasında başarılı olmak için bilinmesi gerekenlerdendir.