Melek Yatırımcı (Angel Investor) Nedir? | 2023

Melek Yatırımcı (Angel Investor) Nedir?

Büyüme potansiyeli olan girişimlere, 2-7 yıllık aralıkta maksimum %50 ortak olan bireysel yatırımcılara Melek Yatırımcı denir. Melek Yatırımcının amacı, ortak oldukları şirketin hisse senetleri veya piyasadaki diğer değerli varlıklarını düşük olduğu zaman toplayıp 2-7 yıllık süreçte hisselerini satarak gelir elde etmektir. Hisselerini satarken öncelikle şirketin asıl sahibi olan girişimciyi tercih ederler.

Bireysel katılım yatırımcısı lisansları olması halinde vergi teşvikinden faydalanabilirler. Melek Yatırımcılar genellikle yatırım yaptıkları alanda deneyim sahibi ve tecrübeye sahiptirler.  Yatırımcılar genellikle 35-65 yaş arası iş adamlarından oluşur. Melek Yatırımcılar Dünya Kongresi 18-19 Şubat 2019’da Türkiye’de İstanbul’da yapılmıştır. Kongre 46 ülke, 485 katılımcıdan oluşmuştur. Bu kongrede 250 milyar dolarlık bir zirve olmuştur.

Türkiye’de Melek Yatırımcı Oranları

Türkiye’de yeni gelişen bir kavramdır. Türkiye’de 2017 yılı itibari ile Lisanslı Melek Yatırımcı sayısı 424 olmuştur. Melek Yatırımcıların %84 ü Marmara Bölgesi’nden olurken illere baktığımızda İstanbul %79 gibi büyük bir yüzdeyle Lisanslı Melek Yatırımcıları bünyesinde barındırmaktadır.

Türkiye’de ve Avrupa’da Melek Yatırımcı Gelişimi

Bugün Avrupa’da 70 bin tane yatırımcı vardır. Bu yatırımcıların şirketlere aktardığı yatırım 5 milyar dolar değerindedir. Türkiye’de ise 424 Lisanslı Melek Yatırımcının nakit ve gayri nakit varlıkları toplamı 5 milyon civarındadır.

Melek Yatırımcılar Nasıl Yatırım Yapar?

Yatırımcılar risklerden dolayı Portföy Stratejisi izleyerek yatırım yaparlar. Bu yatırımcılar hem şirketlerin büyümesini sağlar, hemde yurt dışından gelen yabancı kaynakları, kriz ortamlarında krizi fırsat bilip işletmeleri değerinin altında almayı planlayan yabancı fonları, engellemektedirler. Yatırımcılar sadece girişimciye nakit olarak değil, mentör danışmanlık görevi de üstlenip networke destek sunarak girişimciyi ve şirketi üst seviyelere çıkartmayı hedefler.

Melek Yatırım Ağı Nedir?

*Bu ağ, 31 Aralık 2013 tarihinden itibaren Hazine müsteşarlığı tarafından oluşturulan girişimcinin yatırımcıya ulaşabilmesi, doğru yatırımcıyı bulabilmesi için oluşturulmuş bir yapıdır. Amacı girişimciliği ve finansal sistemi daha ileriye taşıyarak güçlendirmektir.

Melek Yatırımcı Ağının Önemi ve Gelişim Süreci

Bu yatırım ağları tek başlarına pek bir şey ifade etmiyor, bu yüzden hem yatırım ağlarına, hemde yatırımcılara bizzat Hazine müsteşarlığı tarafından maddi destekler verilmektedir. Hazine müsteşarlığının desteğinden faydalanmak için bazı koşullar vardır. Bu koşullardan önemli olanı ise, yaptığınız yatırımdan iki seneden önce çıkamamanızdır. Bu kuralın yanında, yatırımcıyı ve girişimciyi korumak için hazine iş planında yazdıklarınızı uygulayıp uygulamadığınızı denetlemek için altı ayda bir Hazine müsteşarlığı tarafından raporlanır,denetlenir. Girişimciyi zor duruma düşürmemek için yatırımcı şirkete ne kadar yatırım yaparsa yapsın %50’den fazlasına ortak olamamaktadır.

Bu yatırım aslında faize yatırma, borsaya yatırma, gayrimenkule yatırma gibi gelir elde etmek amacıyla yapılan yatırımların başka bir çeşidi gibi düşünülebilir. Hazine müsteşarlığı, 2012 yılında melek yatırımcılarla ilgili bir çalışma başlattı, 2013 yılı itibariyle şubat ayı gibi yürürlüğe girdi, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren melek yatırımcı lisansı almak isteyenlerin başvurularını kabul etmeye başladı. 2012 yılından itibaren Hazine müsteşarlığının bu yatırımcılık sistemini desteklemesinin sebebi 5 yıl sonunda minimum 2000 başarılı işletme ve 50 bin istihdam ortaya çıkacağı yönünde analiz yapmış olmasıdır. Hazine girişimciği güçlendirmek, finansal sistemleri güçlendirmek için ağları desteklemiştir. Hazine’nin desteklediği Maddi miktar minimum 20 bin tl, maksimum 1 milyon tl ‘dir.

Melek Yatırımcılar Nasıl Yatırım Yapar Ve Amaçları Nelerdir?

Günümüzde daha çok kısa vadede geri dönüşü olan alanlara yatırım yapılıyor. Örnek verecek olursak e-ticaret,uygulama ve internetle ilgili sektörler gibi alanlara yatırım yapılır. Bu yatırımın amacı kazan, kazan’dır. Yani amaç yatırımcının elindeki nakdini katlamak,arttırmak girişimci için ise şirketini büyütmek.

Türkiye’de Melek Yatırım Ağı

• %52 uygulama ve yazılım
• %21 e-ticaret
• %14 veri tabanı faaliyetleri
• %7 kanalizasyon,çöp vb. atıkların toplanması
• %3 bilimsel Arge faaliyetleri
• %3 elektrikli makine ve cihazların imalatı gibi alanlarda yapılmaktadır.

Lisanslı Melek Yatırımcıların Aldıkları Devlet Desteği İle İlgili Bilgiler

Devlet desteğinden yararlanmak için Tarım Avcılık ve Ormancılık, İmalat Sanayi, Ulaştırma, Haberleşme, Depolama Hizmetleri, İş Faaliyetleri, Diğer Toplumsal Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri gibi alanlarda yatırım yapılması gerekiyor.

• En Çok Kaç Şirkete Yatırım Yapılabilir?

5 yıllık lisanslı yatırımcı statüsündeyken devlet desteği’de alarak en fazla 20 şirkete yatırım yapılabilir. Daha fazla şirkete yardım söz konusu olduğunda devlet desteği alınamaz.

• En Çok Ne Kadar Devlet Desteği Alınır ve Hangi Oranda Ortaklık Kurulur?

Vergi teşvikinden faydalanılabilecek maksimum yatırım ne olursa olsun devlet desteği en fazla 1 milyon tl’dir.

Melek yatırımcının şeytan yatırımcı gibi olmaması için %50 sınırı vardır. Daha sonra şirket çok kazanınca asıl sahibi şirketinden olmaması için böyle bir kural vardır.

Melek Yatırımcıların Aklındaki Sorular

• Yatırım yapacağım şirket büyüme eğilimi gösterir mi?
• Girişimcinin fikri orjinal mi Orjinal değilse diğerlerinden daha çok dikkat çekip ilgi görür mü?
• Fikir yeterince inovatif ve güncel bir fikir mi?
• Global olma ve pazarda büyüme şansı var mı?

Melek Yatırımcı Olmak İçin Gerekenler

Bireysel Katılımcı olabilmek için Hazine Müsteşarlığından lisans alınması gerekir. Lisans alabilmek için bazı şartlara uygun olmanız gerekmektedir.

• Yüksek Gelirin veya Servetin Olmalı
• Bu tarz sektörlerde tecrüben olması gerekir.

gibi şartlar vardır.

*Bu iki kriterden birine sahipseniz bazı belgeler talep ediliyor bunları yerine getirmeniz durumunda 5 yıl geçerli belgenizi alabilirsiniz. Bazı ağlar vasıtasıyla 5’er yıllık sürelerle uzatılabilme imkanı vardır. Lisans tamamen almış olan kişiye ait olup başkasına devretme gibi bir hak bulunmamaktadır.

 

KAYNAKÇA

• * http://bigpara.hurriyet.com.tr/kobi/sektor-haberleri/melek-yatirimci-nedir_ID953635/
• * https://www.garentapro.com/blog/melek-yatirimci-nedir/
• * https://sosyalmedya.co/melek-yatirimci-dosya/
• * https://www.etohum.com/tr/HowToBeAngelInvestor

 

ANIL AZGIN