Gandhi Tuz Yürüyüşü
Gandhi Tuz Yürüyüşü

Gandhi’nin Tuz Yürüyüşü: Hindistan’ın Bağımsızlığı |2023

Gandhi’nin Tuz Yürüyüşü Nedir?

Gandhi’nin Tuz yürüyüşü 12 mart 1930 tarihinde gerçekleşen bu yürüyüş Hindistan’ın kendi ürettiği tuza Britanya’nın uyguladığı vergileri artırması ile başlamıştır. Bu yürüyüş, bir savaştan daha fazla etki göstererek sivil itaatsizlik ile Hindistan’ın bağımsızlığına kavuşmasına sebep olan olayların da başlangıcını oluşturmaktadır. Tuz yürüyüşü ile ilgili bu makale vergilerin, bir vatandaşlık hak ve ödevi olarak ülkelerin siyasi tarihlerine nasıl damga vurabileceğini göstermesi açısından da oldukça önem arz etmektedir. Yazının ilk kısmında Mahamat Gandhi anlatılmaktadır. Sonrasında ise Tuz yürüyüşü ve etkileri irdelenmektedir. Andrew Marrs’ın Büyük Dünya Tarihi belgeseline de göz atmanızı öneririz.

Mahamat Gandhi Kimdir?

Kendisi dünya üzerinde gerçekleşen ilk sivil direnişi gerçekleşmesinde öncü olmuştur.Hukuk eğitimi almış ve Londra’da avukatlık için staj yapmış olan Gandhi sonrasında Hindistan’a dönünce ülkesindeki insanların hak ve özgürlüklerini elde edebilmesi için çabalamıştır.Avukatlık yaparken bir yolculuk esnasında elinde bulunan birinci sınıf tren biletine rağmen trene alınmamış ve darp edilerek atılmıştır.Başka bir vasıta olarak araba ile gitmeye kalkıştığında ise yine beyazlar onunla yanyana yolculuk etmek istememiştir.Kendisini öldürmeye kalkışan bir Müslümanı affedecek kadar yüce gönüllüydü .Ömrünü barış ve huzur için adayan Gandhi bu uğurda defalarca tutuklanmıştır.

Satyagraha adı verilen bir felsefi akımında öncüsü oldu.1919 yılında İngiltere ayaklanma potansiyeline sahip olduğu gerekçesiyle tutukladı.Yasaya karşı çıkarak ülke nüfusunun büyük bir kısmını ayaklanmasında öncülük yaptı ve bu karşı koyuşta birçok ayaklanan Hintli öldürüldü. Amristar Katliamı olarak bilinen bu olay tarihe en büyük katliamlardan biri olarak geçti aynı zamanda Gandhi’nin Hindistan halkı tarafından benimsenmesini sağlamıştır.1921’de Hindistan Ulusal Kongresinde öncü görevini üstlendi.Kendi vatandaşlarının iyi bir hayat sürmesini isteyen Gandhi vatandaşlık hakları için son derece mücadeleci davranmıştır.Halkın genel olarak refah seviyesinin yükselmesini kast sisteminden kaynaklanan ayrıcalık anlayışının kalkması için mücadele veren Gandhi Hindistan’ı sömürü olarak kullanan İngiltere’nin ürünlerini boykot ettirmiştir.Yaptığı bu başkaldırıya pasif direniş adı verilmiştir.

Bu boykot eylemleri sırasında binlerce Hintli gözaltına alınıp tutuklanmıştır. Gandhi 1922 yılında altı yıllık hapis cezasına çarptırılmıştır.İki yıl sonra serbest bırakılmasının ardından siyasetten çekildiğini açıkladı ancak 12 mart 1930 tarihinde İngiltere’nin Hindistanda uyguladığı ağır tuz vergisini protesto etmek için 400 kilometre süren bir yürüyüş gerçekleştirdi. Umman’a kadar olan bu yürüyüşe Tuz Yürüyüşü dendi slogan olarak’’ Kendi tuzunu kendin yap.’’kullanıldı. Gandhi Ahmedabad dan Dangi’ye kadar başta yüz kişi bile değilken yürüyüşe gittikçe daha fazla Hintlinin katılmasıyla onbinler ile birlikte yürümüştür İngiltere bu durumdan rahatsız olmuş ve birçok Hintliyi tutuklamıştır.

Bu makale ilginizi çekebilir:   Göğüs / meme küçültme ameliyatı nedir? |2023

İngiltere hükümetinin bu baskıcı tutumu ve Gandhi’nin karşılık vermeden direnmesi daha da güçlenmesini sağladı. Öyleki İkinci Dünya Savaşında İngiltere’den ülkeyi terk etmesini isteyebildi.İngiliz taraflısı Hindular ve İngilizler tarafından karşı konulmasına rağmen 1947 de İngiltere Hindistan’ın bağımsızlığını tanıdı .1948 yılında bir Hintli tarafından öldürüldü.

Tuz Yürüyüşü Nedir?

Tuz sıcak ülkeler için son derece önemli bir mineraldir.Hem insan sağlığı için hem de ellerindeki ürünlerin bozulmasını engellemek için kullanılıyordu.Durum böyleyken İngiliz hükümeti tuz üretimini sadece kendi tek elinde bulundurup yüksek vergiler koyması Hindistan halkı için < çok zor bir duruma itti. Gandhi'nin büyük rol oynadığı tuz yürüyüşünün 12 martta başlayıp 24 gün boyunca sürdü 400 kilometrelik bu başkaldırışta 100 kişi bile yokken başlarda yürüdükçe çevresindeki halk artmış ve destek vermiştir bu İngiliz hükümetinin dikkatini çekmiş ve protesto edenlere zorba bir tutum göstermiştir. Ghandi daha öncesinde İngilizlere ait olan kumaş yerine kendi kumaşınızı üretin çağrısında bulunduğu gibi şimdi de kendi tuzunuzu kendiniz üretin çağrısında bulununca bu İngiliz otoritesine büyük zarar vermiştir. Ünlü Amerikalı gazeteci Miller de tuz yürüyüşünde bir an olsun Gandhi’nin yanına ayrılmamış hep destek çıkmıştır. Gandhi’nin tuz yürüyüşüne karşı olan İngiltere hükümeti yürüyüşçüleri durdurmak için darp etmeye başlayınca hiçbir şekilde yürüyüş ekibinden karşılık görmemeleri ellerini bile kaldırmadan yollarına devam etmeye çalışmaları bu yürüyüşü diğer tüm başkaldırılardan farklı bir konuma koymuştur çünkü ortada bir çatışma yok sadece kendi topraklarında bulunan temel ihtiyaç sayılan bir minerali almak isteyen bir halk ve bunu tekelinde bulunduran sömürdüğü ülkeden çıkardığı ürünü yine o ülkeye yüksek vergilerle satmak isteyen sömürücü bir İngiliz hükümeti vardı.Durum böyle olunca bu yürüyüşün ünü Hindistan’ı aştı ve tarihe geçti.

Yazar: TUBA TARLAK