Üssel Hareketli Ortalama (EMA) Nedir? Nasıl Hesaplanır? |2023

Üssel Hareketli Ortalama Nedir?

Üssel hareketli ortalama (İngilizce: Exponential Moving Avarage kısaltılmış ismi ise EMA)  olan hareketli ortalama  bir finansal göstergenin hareketli ortalamasıdır. Hareketli ortalamalar, bir zaman periyodunun belirli bir sayıdaki verinin ortalamasını alarak bir trendi takip etmeyi amaçlar. Üssel hareketli ortalama, hareketli ortalamanın ağırlıklı ortalamasını alarak daha hızlı tepki verir. Bu, daha önceki verilere daha az ağırlık verilerek daha sonraki verilere daha fazla ağırlık verilmesiyle sağlanır.

Teknik analiz yaparken kullanılan basit hareketli ortalamanın, ani fiyat değişimlerine hızlı tepki vermemesi sorunlu bir yaklaşımdır. Diğer bir hareketli ortalama türü olan ağırlıklı hareketli ortalamanın (WMA) ise hesaplamalarda çeşitli yanlılıklara sahiptir. Bu iki hareketli ortalamayı kullanırken yaşanan sıkıntılar Üssel hareketli ortalamayı yani EMA kullanımını daha değerli kılmaktadır.

Üssel hareketli ortalama, hareketli ortalamalar içinde en çok kullanılan hareketli ortalama türüdür. EMA, basit hareketli ortalamalara göre daha kesin işaretler vermektedir. Ancak hesaplanma şekli bakımından bakacak olursak daha zor ve karmaşıktır. Üssel hareketli ortalama, kapanış fiyatı gibi geçmiş verilere değil daha çok güncel verilere yani son verilere ağırlık verir.

Verilere yüklenen ağırlıklar zamanla katlanarak azalışa geçmektedir ve sonuç olarak üssel hareketli ortalama olarak isimlendirilir. EMA en son fiyatlara fazla yüklenerek gecikmeyi azaltmaktadır. EMA, yatırım yapanların hisse senedinde veya döviz kurunda yaşanan fiyat değişmelerini takip etmek için kullandıkları bir stok grafik aracı olarak bilinir. Üssel hareketli ortalama; basit hareketli ortalama (SMA) ve ağırlıklı ortalamaların (WMA) birleşmesiyle oluşturulmuş olan farklı bir ortalama türüdür. İkisinin en iyi özelliklerini almakta işlem yaparken sıkıntıya sebep olan aksak yönlerini ise hesaba katmamaktadır.

Üssel Hareketli Ortalama Hesaplama Formülü

Basit hareketli ortalama hesaplama

İlk olarak basit hareketli ortalama SMA’nın hesaplanma şekline bakalım:

• 1.Gün: 2,1580
• 2.Gün: 2,0420
• 3.Gün: 2,1325
• 4.Gün: 2,3567
• 5.Gün: 2,4562

SMA yani basit hareketli ortalama şu şekilde hesaplanmaktadır.

(2,1580+2,0420+2,1325+2,3567+2,4562) /5= 2,2290

Basit ortalamada elde edilen sonuçların kullanılabilirliği daha zayıftır. Örneğin döviz kuru takip ederken ani bir iniş ve çıkış olması durumunda fiyatın azaldığı fikrini verecektir. Bu cümleyi kısaca özetlemek gerekirse basit ortalama çok basittir. İşte tam da bu sırada ani yükselişleri görmenin bir yolu olan EMA ortaya çıkmıştır. Uygun derecede hatasız bir on günlük EMA hesaplayabilmemiz için 10 günden daha da fazla veriye sahip olmamız gerekir. Sağlıklı sonuçlar elde edebilmemiz için güncel fiyatların çok fazla göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Geçmiş zamanda ki fiyat verilerini de dikkat edilmesi sonucunda en sağlıklı sonuçlar elde edilmektedir. Zaman periyodu genişledikçe EMA stok grafiği daha iyi sonuçlar vereceği gözlemlenmiştir.

Üssel hareketli ortalama formülü

EMA, bir zaman aralığı içindeki verilerin ortalamasını hesaplamak için aşağıdaki formül kullanılır:

EMA(t) = (K x (Kapanış(t) – EMA(t-1))) + EMA(t-1)

Burada, EMA(t) t zamanındaki EMA değerini, Kapanış(t) t zamanındaki kapanış fiyatını, EMA(t-1) bir önceki zaman aralığındaki EMA değerini, ve K EMA’nın yumuşatma faktörünü temsil eder. Yumuşatma faktörü, önceki verilere verilen ağırlığı belirler ve genellikle 0,05 ile 0,3 arasında değişir.

EMA, hareketli ortalamanın aksine daha hızlı tepki verir ve trendleri daha iyi takip eder. Ancak, hareketli ortalamanın aksine, EMA daha hassas olduğu için daha fazla gürültüye sahip olabilir. Bu nedenle, EMA’yı hareketli ortalama ile birlikte kullanarak daha doğru bir trend tahmini yapılabilir.

Üssel ortalamanın avantaj ve dezavantajına bakacak olursak fiyatlar ile birlikte çok çabuk hareket ederler ama sahte fiyat kırılmalarına yani piyasanın ani yön değiştirmesine neden olabilmektedirler. Tüm bunlarla birlikte seçim kişisel bir seçimdir. EMA da birden fazla analist kombinasyon vardır. Birçok strateji ve ortalamalar kullanılmaktadır. Hareketli ortalamaların kullanımında kullanıcıların kendilerini geliştirmesi durumunda; işlemde risk ve maliyeti minimuma indirger, işlem karının maksimum düzeye çıkmasına yardımcı olur, piyasa değişikliklerinde insanlarda ki duygusallık faktörünü minimuma indirir ve zarar edilmesini önler ve son olarak karar verme mekanizmasını maksimum noktaya çıkarır.

EMA Hesaplamasında Önemli Noktalar

En kesin sonucu veren ortalama üssel hareketli ortalama‘dır. EMA’nın nasıl kullanıldığını hesaplayabilmek için:

• İlk önce ortalama alınacak gün aralığı belirlenmesi gerekmektedir.
• Sonrasın da ise üssel faktörün belirlenebilmesi için iki tane veriyi seçilen zaman aralığına yani gün sayısına bölünmelidir.
• Sonraki aşamada ise basit hareketli ortalama da devreye girmektedir. Belirlenen gün sayısı için basit hareketli ortalama alınıyor sonrasın da ise belirlenen gün sayısının son verisinden basit ortalama çıkarılmaktadır.
• Son olarak bulunan değeri üssel faktör ile çarpılmaktadır. Elde edilecek sonuç pozitif ise basit ortalama ile toplanır, negatif ise sonucu basit ortalamadan çıkarılmaktadır.

EMA da gün aralığı iki yüz gün olarak belirlendiğinde uzun vadede direnç noktalarını hemen hemen yüzde yüze yakınlıkta çıkarmaktadır. Forex piyasaların da uzun vadeli yatırımcılar için uygun değildir. Üssel hareketli ortalamalar sayesinde kısa vadede tahminler oldukça basit bir hale gelmektedir.

Yazar: Yusuf ULUDOĞAN

Kaynaklar

• www.integralforex.com.tr
• www.ekosentez.com
• tr.investing.com
• www.forexkocu.com
• nedir.infoyatirim.com
• www.yardimcikaynaklar.com