Almanya Dax Borsa Endeksi Nedir? |2023

Dax Borsa Endeksi Nedir?

Dax borsa endeksi, Almanya’nın en değerli 30 şirketine ait hisselerinin yer aldığı Almanya Borsa endeksin kısaltılmış halidir.  Almanya Borsasının adı bu nedenle Dax olarak bilinir. Bu endeksinin kuruluşu 1987 senesine kadar uzanmakta olup endeksin merkezi Frankfurt eyaletinde yer almaktadır. Bir şirketin Dax endeksinde listelenebilmesi için birçok önemli kriteri sağlaması beklenmektedir. Bu kriterlerin en önemlilerinden biri şirketin tamamen şeffaf şekilde denetleniyor olması ve hisselerinin en az %33’ünün borsada işlem görecek şekilde halka arz edilmesi gelmeketdir.

Dax borsası Avrupanın en büyük ekonomilerinden Alman ekonomisinin bir göstergesi olarak değerlendirilebilir. Alman ekonomisinin büyüklüğü nedeniyle bu endeks, Avrupa ekonomisinin de gücünü temsil etmektedir. Dax borsa endeksi Euro bölgesinde yer aldığından borsada işlemler Euro para birimi üzerinden düzenlenmektedir.

Euro para biriminin istikrarı da bu nedenle Almanya borsası ile korele şekildedir. Bir karşılaştırma yapmak gerekirse Dax, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki DOW 30, Türkiye’deki BİST 30, İngiltere’deki FT 30 endekslerinin eş değeri olarak adlandırılabilir. En değerli 30 şirketin yer aldığı bu endeks yatırımcıların şirketler hakkında sağlıklı bilgi almaları ve halkın şirket büyümelerinde hisse senedi alıp takibini yapmak istemesi açısından önemli bir işlev sergilemektedir.

Dax Endeksinin Tarihçesi

Dax, Frankfurt Menkul Kıymetler Borsası’nın kaynağı konumunda 30 büyük Alman şirketinin hisse değerlerini göstermektedir. 16. Yüzyılın son çeyreğinde kurulan Frankfurt Menkul Kıymetler Borsası dünyanın en büyük borsalarından biri olup Avrupa’nın da Londra Borsasından sonra en ikinci büyük borsasıdır.

Dax’ta İşlem Saatlerine İlgili Bilgiler

Almanya Borsasında hisse işlemleri Türkiye saati ile hafta içi her gün saat 10.00 ve saat 24.00 saatleri arasında gerçekleşmektedir. Türkiye’den yatırım yapılacak olur ise yatırımın aracı kurumlar üzerinden gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Her ne kadar Dax sayesinde Alman ekonomisi hakkında bilgi sahibi olunsa da, Alman ekonomisinin derinliğini anlamak için 30 şirket üzerinden değerlendirme yapmak sığ kalacaktır.

Dax borsasında yatırım yapmak için burada var olan şirketlerin hisse senetlerini gözeten ETF veya yatırım fonları da satın alınabilir. Bu sayede, hem aşağı hem de yukarı yönlü fırsatlar değerlendirilmeye çalışılabilir. Ya da hiçbir aracı kurum olmaksızın istenilen şirketten hisse senedi alınabilir. 2020 yılında endekse alınacak firmaların seçiminde kuruluşundan günümüze en büyük değişimin olduğu gözlemlenmektedir. 2020 yılından itibaren şirketlerin Almaya borsasına üyesi olabilmeleri için açıklanan kriter olarak şirketlerin son iki finansal raporunda kar bilgilerinin yer alması şartı konmuştur. Bu durum da aslında endeks bünyesinde şirketlerin girişini zorlaştırmaktadır. Buradaki temel amaç daha seçici olunması ve başarılı olunması olarak açıklanabilir.

Dax Almanya Borsasında Nasıl İşlem Yapabilirim?

Bunun için aracı kurumlar ve bankaların yatırım departmanlarına başvurabilirsiniz. Yabancı borsalarda işlem yapmak için makalemize göz atabilirsiniz.

QNB Finansbank üzerinden işlem yapmak için

Dax Endeksi Reform Planı ve Wirecard Skandalı

Bünyesine yeni şirketleri dahil eden Alman borsa endeksi eskiye nazaran daha fazla kriter koyarak denetimi sıkı tutma çabası içerisindedir. Şirket sayısı 30’dan 40’a çıkarken Dax bünyesinde bulunma hayali kuran şirketlerin ilk etapta bu kriterleri sağlaması gerekmektedir. Esasen bu denli köklü değişimin sebebi olarak Wirecard skandalı hedef gösterilmektedir. Finans alanında en popüler olan şirketlerden bir tanesi olan Wirecard 2020 yılında yolsuzluk skandalına imza atmıştır.

Şirketin CEO’su istifa ederken suçlamalar piyasaların manipüle edilmesine dayanmaktadır. Bu haberin ardından yaklaşık 72 saat içerisinde şirket %90 oranında değer kaybetmiştir. Doğal olarak bu skandalın duyulmasının ardından Almanya imajının sarsılması dolayısı ile Almanya Borsasına girişlerde yeni ve daha sağlam kriterler koyma kararı almışlardır. Bu reform planının dayanağı olan skandal büyük yankı uyandırmıştır.

Dax Endeksinde Yer Alan Önemli Şirketler

Almanya’nın en değerli şirketlerinin listelendiği bu borsada 30 adet şirket bulunmaktadır. 2021 yılından itibaren de şirket sayısı 40 olarak güncellenmiştir. Bu şirketler global çapta neredeyse herkesin aşina olduğu şirketlerdir. Tekstilden havacılığa, otomotivden beyaz eşyaya, bankacılık ve sigortacılıktan kimya endüstrisine varana dek birçok şirket yer almaktadır.
Bu şirketlerden aşağıdaki gibi sıralanmaktadır:

Bu şirketlerden başlıcaları aşağıdaki gibi sıralanmaktadır:

• Bmw
• Bayer
• Daimler
• Henkel
• Continental
• Allianz
• Adidas
• Siemens
• ThysssenKrupp
• Covestro
• Lufthansa
• Merck
• Wirecard
• HeidelbergCement
• RWE
• Deutsche Bank
• ON
• Fresenius Medical Care
• Infineon Technologies

Yukarıda listelenen şirketler Dax bünyesinde global bazda en bilindik olanlardır. Bir şirketin global çapta bilinirliğinin olması ve güçlü olması,üretim kabiliyetine, pazarlamasına ve yurt içindeki gücüne bağlıdır. Yurt içinde bir şirketin güçlü olabilmesi için bağlı bulunduğu ülkenin vatandaşları tarafından kabul görmesi, benimsenmesi ve aidiyet duygusunun oluşması gerekmektedir. Borsalar bu nedenle çok önemlidir.

Halka arz olunan hisseler sayesinde hisseyi satın alan kişinin bahsi geçen şirket ile arasında duygusal bir bağ oluşur. Bu bağ ile birlikte oluşan ekonomik güç şirketin global bazda güçlü olmasını sağlar. Dax borsası Alman ekonomisinin Alman vatandaşları tarafından desteklenip büyümesinde önemli bir araç olarak görünmektedir. İç piyasada aldığı gücün ivmesi ile şirketler Dax sayesinde global pazara da açılmış olur.

Almanya Borsasında Yer Alan Şirketler

Dax şirketlerinin piyasadaki konumları ve ağırlıkları farklılık göstermektedir. Aşağıda bazı Dax şirketlerinin ağırlıkları, hisse senedi adetleri ve değerleri görülmektedir:

• Adidas AG: En bilindik şirketlerden olan Adidas’ın ağırlığı %1.17 iken, hisse senedi adedi ise 203.625.060tır. Hisse senedinin değeri ise 9.179 milyon avrodur.
• Allianz SE: Bankacılık ve sigortacılık alanında faaliyet gösteren Allianz’ın ağırlığı %9.14 iken, hisse senedi adedi 449.124.357dir. Hisse senedinin değeri ise 71.478 milyon avrodur.
• Bayer AG: İlaç sanayinde faaliyet gösteren şirket olan Bayer’in ise ağırlığı %6.13 iken, hisse senedi adedi 764.341.920dir. Hisse senedinin değeri ise 42.833 milyon avrodur.
• Continental AG: Araç ve lastik alanında faaliyet gösteren Continental AG ağırlığı %1.80 iken, hisse senedi adedi 146.977.171dir. Hisse senedinin değeri ise 14.096 milyon avrodur.
• Volkswagen AG: Otomotiv sektöründe faaliyet gösteren Volkswagen AG ağırlığı %2.84 iken, hisse senedi adedi 290.890.407dir. Hisse senedi değeri ise 22.232 milyon avrodur.
• Siemens AG: Elektronik ve dayanıklı ev tüketim malzemeleri olan Siemens’in şirket ağırlığı %9.84 iken, hisse senedi adedi 855.735.541dir. Hisse senedi değeri ise 76.904 milyon avrodur.
• Henkel KGaA Vz: ağırlığı %0.82 iken, hisse senedi adedi 178.162.875tir. Hisse senedi değeri ise 6.415 milyon avrodur.
• Bmw AG St: Otomotiv sektöründe faaliyet gösteren BMW ağırlığı %1.86 iken, hisse senedi adedi 601.995.196dır. Senetlerinin değeri ise 14.552 milyon avron olarak kayıtlara geçmiştir.

Kaynakça

 

• https://tr.wikipedia.org/wiki/DAX
• https://tr.euronews.com/2020/06/25/almanya-n-n-en-buyuk-finans-skandal-wirecard-iflasa-basvuruyor
• https://deutsche-boerse.com/dbg-en/our-company/insights-corporate-en/Historical-DAX-reform-2782756

YAZAR: Mohammad Alghneimat

Karabük Üniversitesi İktisat Bölümü Öğrencisi