Spread Nedir? Borsada Spread Ne Demek? |2023

Spread

Borsada Spread Nedir? Spread Ne demektir? Spread Türleri Nedir? Yüksek Spread mı yoksa Düşük Spread mı? sorularını bu yazımızda sizler için inceleyeceğiz.

Spread Nedir?

Spread kelimesi birçok anlama gelse de finansal varlıkların alış ve satışı arasındaki farkı ifade eder. Bir çok finansal araçta kullanılması mümkünken genellikle Hisse senedi, borsada endeks, opsiyon, CFD, emtia, gibi varlıkların satışlarında arada ki farkı ifade etmektedir. Temel olarak ise pariteler arasındaki fark anlamına gelmektedir.

Kar oranı herhangi bir ürünün alış ve satış fiyatları arasındaki oldukça küçük bir farktır. Genellikle Borsada Spread ifade etmek için PİP kelimesi kullanılır. Bu kelime (price interest point) tercümede yayılma, yani Fiyatın yayılması anlamına gelmektedir. PİP paritedeki küçük fiyat değişimleri ve paritede 4- cü basamağı ifade eder( 1pip­­=0.0001)

Bu fark küçük bir farktır amma oldukça önemlidir. Bilindiği üzere fiyatlar borsada küsüratlarla işlemektedir. Döviz kurlarının belirlenmesi her gün hazinede bulunan yabancı paranın stoklarına göre Türk lirasının o günkü değeri belirlenmektedir. Borsalarda işlem yapan yatırımcılar bu spreadları öderler ve bu oran yatırımcıların kar mı yoksa zarar mı edeceğinin en önemli göstericisidir. Piyasada satılan otopiyonlar için bir kullanım fiyatı bulunur. Opsiyonlar için kullanım fiyatıyla piyasa fiyatı farklıdır.

Spread Türleri Nelerdir?

Borsada spread türleri;

• Sabit Spread
• Dinamik Spread

olmak üzere 2’ye ayrılır. Şimdi bu türleri yakından inceleyelim.

Sabit Spread

Piyasalarda günümüzde kullanılan iki tip spread türleri bulunduğunu yukarıda bahsetmiştik. Bunlar sabit ve dinamik (değişken ) Spread olmak üzere ikiye ayrılır. Bunlardan en çok tercih edileni yatırımcılar açısından daha az risk oluşturan sabit Kar oranı. Bu tipte genellikle piyasadaki dalgalanma ve değişikliklerden etkilenme oranı azdır ve genellikle oran belirli bir aralıkta olur. Daha az risk barındıran bu Kar oranı genellikle piyasaya yeni giren ve kar etmeyi hedefleyen yatırımcılar için idealdir. Tabi ki borsada spread oranı her ürün için aynı değildir ve farklılıklar gösterebilir.

Bunların yanı sıra Kar oranının sabit olması keskin likitide düşüşlerinde ve oynaklık yükselişlerinde sabit kalacağı anlamına gelmemektedir. Piyasa sabitleştiğinde spread kendi seviyesine döner. Bunların yanı sıra gelişen ekonomi ve şirketlerle birlikte daha fazla risk oluşturan yeni dinamik Spreadlarda kullanılmaya başlandı.

Dinamik Spread

Sabit spreadın aksine Dinamik spread da risk oranları daha yüksektir ve genellikle GCM FOREX tipi kuruluşlarda ekonomi konusunda deneyimli yatırımcıların tercih ettiği bir kar oranıdır. Borsada Spread oranları dinamik olarak piyasalardaki işlem hacmine göre farklılıklar göstermektedir ve piyasa koşullarına göre değişmektedir. Piyasada likitidenin arttığı durumlarda daralma, azaldı durumlarda ise genişlemesi görülmektedir. Genel olarak bakıldığında piyasada ki dalgalanmalar tahmin edilemediği için zarar ve kar oranları sabit spreada göre daha yüksektir. Böyle olduğu durumda yatırımcılar daha fazla kar elde etmek için yollar aramaya başlıyorlar ve tecrübenin artışıyla hata yapma payları da azaldığında yatırımcılara daha cazip gelmektedir. Tabi bu işi yapabilmek için belirli bir tecrübenin üzerinde olmanız gerekmektedir.

Borsada Spread Nasıl Hesaplanır?

Dolar kurunun alışının 7.8037 ve satış fiyatının 7.8099 olduğu bir durumda Kar oranını hesaplayacak olursak.
7.8099-7.8037=0.0062 yani 62 pipstir

USDTRY kurunda 1 lotluk bir işlemi yapacak olursak (1 lot=100,000)
7.8099 X 100,000=780,990 TL eşit işleme denk geliyor

maliyet ne olacaktır?

(7.8099-7.8037)X 100,000 = -62TL yani 62 TL spread ücretini ödemelisiniz ve 62 TL başlarsınız . Böyle bir durumda zarara uğramadan satış yapabilmek için 7.8719 fiyatından piyasada satışların yapıldığı zaman satış yapmanız gerekmektedir.

(7.8719-7.8099)X 100,000= 62 TL Bu nokta FOREX ve ya buna yakın piyasalarda satış yapmaya başladığımızda kazanmaya başladığımız noktadır. Yanı kara geçiş noktasıdır.

Düşük Spread Neden Avantajlıdır?

Yatırım yapıldığında genellikle borsada spread oranının düşük olması önerilmektedir. Bununda birkaç temel nedeni bulunmaktadır .Öncelikle yatırımcılara önerilen bu oranlar işlem maliyetine eşittirler yanı kar/maliyet oranı yüksek bir işlem yapıldığında bu işlemin sonucunda yüksek bir maliyet ödemektesiniz. Bu yüzden FOREX gibi uygulamalarda yeni yatırımcılara sabit oran önerilmektedir. Piyasalarda genellikle tecrübeli yatırımcıların tercih ettikleri Dinamik Spread da bulunmaktadır. Ama bu oranlar hakkında konuşulurken Pazar tipi ve Sabit oranlardan daha düşük olduğu söylenmektedir. Bu bilgi teorik olarak doğrudur.

Ancak, serbest piyasalarda bu durum daha farklıdır. Dalgalı kur adı verilen durumda fiyatlar arz-talebe göre şekillenmektedir. bu duruma göre spread oranları değişmektedir. Yatırımcılar bu bilgilerden yararlanarak yatırım yaptıklarında öngöre bilmedikleri sorunlarla karşılaşmaktadırlar. En çok karşılaşılan durumsa oranın 8 ve ya 10 pip gibi rakamlara ulaşmasıdır. Bunun sebebi genellikle yabancı yatırımcılarla alakalıdır. Böyle ki piyasada çok sayıda yabancı yatırımcının olması piyasaya dolar gibi yabancı para biriminin girmesini sağlar ve böylece TL ve yabancı para arasındaki ilişkiyi değiştirmektedir. Böylelikle bakıldığında Sabit Spread Dinamik Spread’ a göre müşteriler için daha uygundur.

Borsada Spread İdeal Oran Ne olmalı

Eğer kar oranınızı yüksek tutmak istiyorsanız fiyattaki yükseliş ve azalışların spread oranından daha fazla olması gerekmektedir.

Kar elde etmek için nasıl bir strateji izlememiz gerektiğine bakacak olursak. Yatırımcılar her ürün alış ve satış işlemlerinde oran ödemek zorundadırlar.

• Ürün alım satımı yaparken Spread oranının düşük olmasına dikkat edilmelidir.
• Aldığınız ürünleri kara geçiş noktasından itibaren oranın üstünde olmayan bir fiyattan satış yapmamalısınız.
• Piyasalardan etkilenmemek için en etkin yöntem sabit oranların kullanılmasıdır.
• Volatilite oranlarına dikkat edilmelidir.

Yazar: Rashan Kazımov