emisyon ve emisyon hacmi nedir
emisyon ve emisyon hacmi nedir

Emisyon Nedir? | Emisyon Hacmi Ne Demektir? |2023

Emisyon Nedir?

Emisyon nedir? Piyasada bozuk para dışında sürülen banknot Emisyon olarak tanımlanmaktadır bozuk para dışında piyasaya sürülen banknot para olarak tanımlanır. Kavram bunun haricinde de kimyada kullanılan bir kavramdır. Türkçe’ de kelime anlamı ihraç etmek demektir. Aynı zamanda bu ifade hisse senetleri ve tahviller için de kullanılmaktadır. Bu rakamlardan Merkez Bankası sorumludur. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, emisyon hacmini günlük olarak ilan edilir. Bu rakamlar Merkez Bankası’nın aktif ve pasif verileri arasındaki farkların sonucunda oluşur. Merkez Bankası parasal gelişmeleri takip eder ve her zaman emisyon hacmi kadar Türk Lirası’nı kasasında hazır tutar. Dolaşımdaki paranın bir kısmı banka kasalarında tutulmaktadır ve bu tutar düşürüldükten sonra dolaşımda olan gerçek para tutarına ulaşılır.

Emisyon hacmi hem izlenen bir ekonomik gösterge olarak hem de para piyasaları eli ile ekonomiyi doğrudan etkilediğinden dolayı önemli bir kavramdır. Merkez Bankası özellikle açık piyasa işlemlerini kullanarak emisyon hacmine etki edebilir.

Emisyon Hacmi Nasıl Belirlenir?

Genel açıdan piyasa para miktarı, vatandaşların, şirketlerin kimi zaman kamu kurum ve kuruluşlarının, kişilerin ve bankaların nakit talebine göre belirlenir. Merkez Bankası, belirlediği kısa vadeli faiz oranı üzerinden bankalara borç verir. Para talebi arttığında, bankalar Merkez Bankası’na teminat getirerek borçlanırlar. Asıl unsur, ekonomideki birimlerin paraya olan talebidir. Günümüzde kredi kartları, internet bankacılığı ve çek gibi kolaylık sağlayan ödeme araçlarının yoğunluğunun artmasına rağmen, nakit kullanımı fazladır. Özellikle az tutarlı küçük alışverişlerde nakit kullanımı oldukça fazladır. Bu yüzden nakit paraya olan talep fazladır ve günden güne, aydan aya değişiklik gösterebilir.

Hacmi Neler Etkiler?

  • Mevsim etkisi
  • Haftanın günleri
  • Maaş ödemeler
  • Dini bayramlar
  • Büyüme ve enflasyon oranları

Mevsim Etkisi

Tatil için en çok tercih edilen dönemler şubat ayı ve yaz aylarıdır. Bu dönemlerde insanların nakit para talebi artar ve bunun sonucunda da belirtilen aylarda hacim artış gösterir.

Haftanın Günleri

Hafta sonu tatili öncesinde bireyler yanlarında nakit para bulundurmak isterler. Bankalar ise hafta sonu oluşabilecek nakit para talebini karşılamak ve müşterilerini mağdur etmemek adına nakit bulundururlar. Bu nedenle Cuma günleri para hacminde büyük bir artış görülür.

Bu makale ilginizi çekebilir:   Halkbank Taksitli Nakit Avans Para Çekme |2023

Maaş Ödemeleri

Her ayın başında ve ortasında yani firmaların en çok tercih ettiği maaş ödeme günlerde hacimde büyük bir artış görülür. Ayrıca kamu kurumlarının yani devletin maaş ve ikramiye ödemesi yaptığı zaman da para hacminde artış meydana gelir.

Dini Bayramlar

Bireyler bayramlarda yapacakları harcamalar için ellerinde nakit tutmak isterler. Bu da dini bayramlar öncesinde hacimde artışa yol açar. Kurban bayramlarında ki artış biraz daha fazladır, sebebi ise hem kurban bayramının gün sayısının fazla olması hem de alışverişlerdeki nakit para kullanımının (özellikle kesilecek kurban alışverişlerinde) fazla olmasıdır.

Büyüme ve Enflasyon

Ekonomi büyürken insanalar zenginleşir ve daha fazla para harcamak isterler. Enflasyon arttığında ise insanlar sahip olmak istedikleri şeylere ulaşmak için daha fazla paraya ihtiyaç duyarlar. Bu da para talebini ve emisyon hacmini arttırır.

Türkiye Emisyon Tarihi

Emisyon hacmi, birçok makroekonomik verilerin aksine günlük hesaplanmaktadır. Bu sebeple uzun dönemli analizlerde yıllık ya da 2-3-4-6 aylık verilerin kullanılması daha faydalı olacaktır.
Türkiye’de 1980-2008 yılları arasında yaşanan yüksek enflasyon neticesinde, para dolaşım hacmi 266 Bin Türk Lirası’ndan (TL), 31,7 Milyar Türk Lirası’na (TL) varan 120 bin katlık bir nominal artışa sebep olmuştur. Kredi kartları özellikle 2002 yılından itibaren artış göstermeye başlamıştır ve reel emisyon hacminde büyümeye yol açmıştır. Emisyon hacminin Türkiye’deki gelişimine bakıldığında, 2002 yılından sonra meydana gelen yüksek reel artışların açıklanması gerekir. Bu artışın devam edip etmeyeceği TCMB Emisyon Genel Müdürlüğü açısından çok önemlidir.

Yıllara Göre Rakamlar

Merkez bankasına ait en güzel emisyon ve banknot hacimlerine ulaşabilmek için tıklayınız

YIL

TL (BİN)

31.12.2009

38.340.278

31.12.2010

48.937.559

31.12.2011

55.103.173

31.12.2012

60.525.482

31.12.2013

74.814.589

31.12.2014

85.118.221

31.12.2015

103.042.636

31.12.2016

122.959.912

31.12.2017

131.457.662

31.12.2018

132.261.384