Enflasyon Endeksli Tahvil Nedir? |2023

Enflasyon Endeksli Tahvil Nedir?

Enflasyona endeksli tahvil; tahvillerin nominal değerinin enflasyon karşısında zarara uğramasını engellemek amacıyla çıkarılmış bir tahvil türüdür.Piyasadaki malların ve hizmetlerin fiyatlarının artması ve paranın alım gücünün düşmesine enflasyon denir .Tahvil ise devletlerin veya özel şirketlerin borçlanma ihtiyaçlarını karşılamak için çıkardıkları borç senetleridir. Vadesi bir yıl ve bir yıldan fazla olanlara tahvil, bir yıla kadar  ise bono denir.  Bu da yıllık enflasyon miktarında alınan tahvilin üzerindeki faizden yüksek olabilir, olduğu süre zarfında ise zarara uğramış olunur.

Böyle bir kaybı zararı çeşitli parametrelere göre endekslenir ve zarar engellenmiş olur. Bunlardan biride kuponlu tahvillerdir. Kuponlu tahviller alıcısına 3 ay, 6 ay ya da bir yıl gibi süre faiz ödemesini kabul eder bu faize de kupon faizi denir. Enflasyona endeksi tahviller kupon ödemeli tahvillerdir. Örneğin: Vadesi 2 yıl olan tahvil her 3 ayda bir kupon alınır. Son kupon ile birlikte ana para geri alınır. Buradaki değişkenlik her kupon döneminde enflasyona endekslendiği için enflasyon +1 puan eklenir ve her 3 ayda bir alınan kupon faizi buna göre değişkenlik gösterir.

Tahvili Kimler İhraç Eder?

Peki devlet ve bankalar tahvilleri nasıl ihraç eder? Devlet, hazine müsteşarlığı aracılığıyla her Salı günü açılır. Burada açılan ihalelerde hangi vadede hangi özelliklere sahip hazine bonolarını ihraç edeceğini duyurur. Bütün bankalar ve bütün yatırımcıların, yatırımcıların bankalar vasıtasıyla bu ihaleye girme imkanları vardır dolayısıyla Salı günü bu ihaleye başvururlar. Açıklanan sonuçlar Salı akşama kadar piyasaya öğleden sonra duyurulur ve Çarşamba günüde piyasaya çıkacak olan tahvil ve bonolar bankaların hesaplarına geçer küçük yatırımcılar ise bu ihaleye girmeleri bankalar vasıtasıyla mümkündür.

Bankalar, kendi portföylerine aldıkları bonolardan bu küçük yatırımcılara satış yaparlar. Küçük yatırımcılar vade sonu gelmeden devletten paralarını almaları mümkün değildir. Bu esnada da bankalar o günkü piyasa koşulları altında o tahvilin fiyatı ne ise bütün yatırımcılarda tahvilini alarak o fiyatlardan ödemesini yaparlar böylelikle küçük yatırımcıların tahvil ve bonoları nakite dönmüş olur.

Küçük yatırımcı istedikleri her an o gün içerisinde ki geçerli olan fiyat eğer küçük yatırımcılar için uygunsa tahvillerini nakite çevirebilirler. Yatırımcıların eğer bu süreç içerisinde bir nakit ihtiyaçları doğarsa ve Enflasyon endeksli 1tahvillerini bozdurmaları gerekirse bu konuda devlete başvuramıyor olmaları nakit ihtiyaçlarını gideremeyecek olmaları anlamına gelmiyor. Bankalarına başvurup o gün bankaların yatırımcının bozdurmak için elinde bulundurduğu tahvile biçtiği fiyat eğer yatırımcı içinde uygun ise o fiyat üzerinden tahvili bankalarına iade edip paralarını hesaplarına alabilirler.

Bu makale ilginizi çekebilir:   Türkiye'de İstihdam: İşsizlik Sigortası |2023

Enflasyon endeksli tahvil, kimlerin işine yarar? Yatırımcılar için devlet tahvilleri çoğu zaman daha cazip avantajları olabiliyor. Bu sayede devlet tahvilleri yoğun ilgi görür. En fazla getiri sağlayan tahvil yüksek faizli tahvildir.

Enflasyon endeksli tahvili Kimler Alır?

Enflasyon endeksli tahvil yani Devlet tahvilinden kazanç elde etmek isteniyorsa vade sonuna kadar beklenilmelidir. Çünkü hazine müsteşarlığı aldığı borcu ana para ve faizi ile birlikte zamanı geldiği sürece aksatmadan öder. Bu sayede hem yatırımcı hem de devletin işi görülmüş işlerine yaramış olur. Peki bunu küçük yatırımcı bankalar vasıtası ile yaptığı zaman nasıl olur? Bankalar devletten almış olduğu faiz üzerinden küçük yatırımcılara birkaç puan daha düşük faizle satar aradaki faizi de banka kendisine kar olarak elde eder. Küçük yatırımcılarda tahvilin kendisine uygun faiz oranlara ulaştığında aldığı faiz ile ulaşılan faiz arası kadar kar elde eder böylece hem devlet, hem bankacı, hem de yatırımcı kazanmış olur..

Kaynaklar

  • Khan Academy
  • Hazine.gov.tr
  • Tüik
  • Borsanasıloynanır.com