Faiz Koridoru Nedir? TCMB Nasıl Kullanır? 2019

Faiz Koridoru

Faiz Koridoru, Merkez Bankası’nın gecelik borç verme faizi ile borçlanma faizi arasında oluşan alandır. TCMB  borç alma ve borç verme faizleri üzerinde değişikliklere giderek para arzını kontrol etmeye amaçlamaktadır.Bu nedenle TCMB elindeki Koridor önemli bir politika aracıdır. Bankalar ihtiyaç duydukların da geçelik likidite ihtiyaçlarını TCMB‘dan borçlanarak giderebilmektedir.Faiz Koridorunun uygulanması ya da uygulanmaması TCMB tarafından kararlaştırılır.Merkez Bankası eğer koridorda oynama yaparsa ülkenin para birimi, döviz kurlarındaki aşırı yükselişlerde değer kaybına uğramaz. Gelişmekte olan ülkelerin çoğu Faiz Koridorunu kullanmaktadır.

Faiz Koridoru Ne İşe Yarar ?

Enflasyonu kontrol altında tutmayı amaçlayan bir çok ülke bu yöntemi kullanmaktadır. Koridorun bant aralığı genişledikçe merkez bankasının esnekliği artacak, bant dar tutulduğunda ise tam zıttı bir şekilde hareket imkanı kısıtlanacaktır. Üst faiz oranı aynı zamanda bankaların mevduat sahiplerine vereceği maksimum faizinde sınırını çizmektedir. Koridor uygulamasıyla tasarruf eğilimi, harcama eğilimi, yatırım miktarı, borçlanma eğilimi gibi hususlara etki eder.

Ne Zaman Ve Nasıl Ortaya Çıkmıştır ?

Faiz Koridoru, 2008 Küresel Ekonomik Krizi’nin ardından yaşanan küresel değişim fiyat ve finansal istikrarını tehdit etmektedir. Gelişmekte olan ülkelerin piyasaları krizden sonra küresel piyasalarda yaşanan gelişmelere daha duyarlı hale gelmesi, gelişmekte olan ülkelerin piyasalarını daha yoğun ve anlık zarara uğratabilmektedir. Bundan dolayı risk oluşumunun yoğunlaşmasını önlemek ve makro ekonomik istikrarın önünün kesilmemesini sağlamak için para politikasının gelişmelere anlık tepki verebilmesi gerekmektedir. TCMB Koridor, uygulaması, bu gereksinimden dolayı ortaya çıkmıştır.

TCMB ve Koridor Ne Zaman Ve Nasıl Kullanmaya Başladı ?

Türkiye 2010 yılına kadar politika faizi olarak borçlanma faizi kullanmaktaydı. Değişen likidite şartları ile birlikte faiz politikası olarak bir hafta repo faizi belirlenmiştir.Bu sayede repo faizi gecelik borçlanma ve gecelik borç vermenin ayrı ayrı yolunu açmıştır.

Repo Faizi Nedir ?

Repo, genellikle piyasalarda likidite sıkışıklığının geçici olduğu durumlarda, bankacılık sistemi likiditesinin geçici süre için artırılması amacıyla kullanılır.Merkez Bankası , açık piyasa işlemleri yapmaya yetkili kuruluşlardan ileri bir tarihte geri satmak taahhüdüyle kıymet satın alır. Geri satım fiyatı , alış işleminin yapıldığı zaman belirlenir. işleme taraf kuruluş da işlem vadesinde Repo işlemine konu kıymeti satın almayı taahhüt eder.Merkez Bankası açısından repo işlemi açık piyasa işlemleri çerçevesinde piyasaya işlem vadesi süresince, repoya tabi kıymetler karşısında geçici olarak likidite sağlamasını ifade eder.

Faiz Koridorunun Kullanım Amacı Nedir ?

Faiz Koridoru ülke ekonomisine yardımcı olmak için oluşturulur. Koridorun genel amacı ülke ekonomisin korunması ve milli paranın değer kaybetmesinin önüne geçilmesidir. Faiz Koridoru’nun,uygulanması kolay bir şekilde alınan karar değildir.Koridoru uygulayacak Merkez Bankası ileriye dönük bazı dikkat etmesi gereken kısımlar vardır. Merkez Bankası , bankaların likidite fazlalıklarını değerlendirerek uygulamayı hayata sokmaktadır.Bu değerlendirmeler sayesinde,likidite sorunu olan bankalara borç verilebilmekte ve bu borçlanma çerçevesinde hem para akışı sağlanmakta hemde ülkenin para birimi korunmaktadır.

Faiz Koridoru’nun Daralması Veya Genişlemesi Ne Anlama gelir ?

Faiz Koridoru’nun daralması, bankalar açısından borç alma maliyeti ve borç verme getirisi arasındaki farkın birbirine yakınlaşmasıdır.Bu sayede kredi maliyetleri düşer ve para akışı da artar.Faiz Koridoru’nun genişlemesi,bankalar açısından borç alma maliyeti ve borç verme getirisi arsındaki fark artacağından, kredi maliyetleri de artacak dolayısıyla sıcak para akışı ve milli para birimi değer kazanacaktır ve ülkedeki malların değeri artacağından ihracat düşecektir. Bankaların politikalarını çok büyük yönde etkilemektedir.

 

Yazar: Abdullah Başoğlu

Kaynak

• https://finanskredirehberi.com/faiz-koridoru-nedir/
• https://www.ilimvemedeniyet.com/faiz-koridoru-kavrami-ve-tcmbnin-uygulamasi.html
• https://finans.tercihiniyap.net/genel/faiz-koridoru-nedir/
• http://piyasarehberi.org/sozluk/faiz-koridoru