Piyasa Değeri ve Firma Değeri Farkı Nedir?

Borsada bir şirketin temel analiz şekilde değerlendirmesini yaparken karşımıza çıkan iki farklı kavram piyasa değeri ve firma değeridir. Piyasa değeri PD ile gösterilirken, Firma değeri ise FD ile gösterilmektedir. Bir şirketin değerlendirilmesi sırasında bu iki kavram bazen birbirinin yerine kullanılsa da aralarında büyük bir fark vardır. Öncelikle Piyasa değeri kavramı İngilizcede Market Cap. şeklinde geçerken Firma değeri kavramı ise İngilizcede Enterprise Value kısaca EV kısaltması ile kullanılmaktadır.

Piyasa değeri ve Firma değeri farkının ne olduğuna yönelik kısa bir bakış açısı sunmaya çalışacağız.

Piyasa Değeri PD Nedir?

Piyasa değeri yani kısada PD bir şirketin dolaşımdaki hisselerinin piyasadaki anlık fiyat cinsinden değeridir. Mevcut hisse fiyatı ile dolaşımdaki hisse sayısının çarpılmasıyla hesaplanır.

Örneğin, bir şirketin tedavülde 10 milyon hissesi varsa ve mevcut hisse fiyatı 100 TL ise, piyasa değeri 1 milyar TL’dir.

Firma Değeri FD Nedir?

Firma değeri ya da Girişim değeri yani FD, Bir şirketin piyasa değerine kısa ve uzun vadeli borçların eklenmesi, nakit ve nakit benzerlerinin çıkarılması ile elde edilen değerdir. Bu bağlamda Piyasa değerinden daha büyük bir şeyi anlatır.

Şöyle ki bugün bir firmayı satın aldığınızda onun kısa ve uzun vadeli borçları ile kasasındaki nakit ve nakit benzerlerini de satın almış olursunuz. Aynı şekilde borsada bir şirkete yatırım yaptığınızda da onun yükümlülüklerine de ortak olmaya karar vermişsiniz demektir. Kısaca Firma Değeri FD bir şirketi komple devralmak için ödemeniz gereken değerdir.

Bir şirketi değerlendirirken önce onun piyasa değerinin ne olduğuna bakarsınız. Daha sonra piyasa değerine borçları ekler ve nakit ve nakit benzerlerini çıkarırsınız.

Kısaca

FD = PD – Kısa ve Uzun vadeli Borçlar + Nakit ve Nakit Benzerleri

 

Piyasa Değeri ile İşletme Değeri Arasındaki Fark

Bu anlamda Piyasa Değeri ve Firma Değeri arasındaki temel fark; piyasa değerinin bir şirketin dolaşımdaki hisselerinin piyasadaki fiyatlamasını içermesi, Firma değerinin ise ayrıca borcu ve nakit parasını da içermesidir. Bir firmayı gerçekte Piyasa Değerinden değil Firma değeri üzerinden satın alabilirsiniz.

Piyasa değeri şirketin dolaşımdaki tüm hisselerin satın almak için ödeyeceğiniz bedel iken

Firma değeri şirketin tamamını satın almak için ödeyeceğini değeri gösterir.

Piyasa Değeri PD Neden Önemlidir?

Piyasa değeri yani PD bir şirkete değer biçerken en sık kullanılan temel analiz göstergesidir. Bir şirketi analiz etmek için iyi bir başlangıç noktasıdır. Hesaplanması kolaydır ve temel indikatörlerin olduğu her sitede bulabilirsiniz.

Piyasa değerine bakmanın dezavantajı da olabilir. Örneğin; bir şirketin borcunu veya nakit parasını hesaba katmamaktadır. Bu da şirketi değerlendirirken yanıltıcı olabilir. Bazı durumlarda yüksek piyasa değerine sahip bir şirket; borcunu ve nakdini göz önünde bulundurduğunuzda aslında daha düşük piyasa değerine sahip bir şirketten daha az değerli olabilir.

Firma Değeri FD Neden Önemlidir?

Firma değeri, bir şirketin borcunu ve nakit parasını hesaba kattığı için piyasa değerinden daha kapsamlı bir ölçüttür. Bu da onu farklı sermaye yapılarına sahip şirketleri karşılaştırmak için daha iyi bir ölçüt haline getirir.

Örneğin, iki şirket aynı piyasa değerine ancak farklı firma değerlerine sahip olabilir. A şirketinin 1 milyar dolar borcu ve 100 milyon dolar nakdi olabilirken, B şirketinin 500 milyon dolar borcu ve 200 milyon dolar nakdi olabilir. A şirketi daha yüksek bir firma değerine sahiptir çünkü daha fazla borcu vardır.

Firma değeri kullanmanın dezavantajları;

• Hesaplaması daha karmaşıktır: FD’nin hesaplanması, piyasa değeri, borç, nakit ve azınlık payları gibi çeşitli bileşenlerin eklenmesini ve çıkarılmasını içerdiğinden karmaşık olabilir. Bu karmaşıklık, doğru yapılmadığı takdirde hatalara yol açabilir.
• Sahiplik Yapısını Dikkate Almaz: FD, farklı oy haklarına sahip birden fazla hisse sınıfının varlığı gibi bir şirketin sahiplik yapısını dikkate almaz. Bu, farklı sahiplik yapılarına sahip şirketleri karşılaştırırken bir dezavantaj olabilir.
• Şirketin Performansını Göz Ardı Eder: FD, bir şirketin sermaye yapısına ve mali durumuna odaklanır ancak işletme performansını doğrudan dikkate almaz. Yatırımcıların bir şirketin karlılığını ve büyüme beklentilerini değerlendirmek için FD ile birlikte başka ölçütler kullanmaları gerekebilir.
• Kontrol Gücü Olmayan Paylar Hariçtir: FD tipik olarak kontrol gücü olmayan payları hariç tutar, bu da holdingleri veya diğer işletmelerde önemli azınlık hisselerine sahip şirketleri değerlendirirken bir dezavantaj olabilir.
• Sektör ve İş Modellerindeki Farklılıkları Göz Ardı Eder: FD, sektöre özgü faktörleri veya iş modellerindeki farklılıkları dikkate almaz. Tüm şirketlere aynı şekilde davranır, bu da farklı sektörlerdeki veya farklı işletme modellerine sahip şirketleri karşılaştırırken bir dezavantaj olabilir.
• Piyasa Koşullarına Duyarlıdır: FD piyasa koşullarına, özellikle de faiz oranlarındaki değişikliklere karşı oldukça hassas olabilir. Faiz oranları yükseldikçe borç maliyeti artar, bu da bir şirketin FD’sini ve değerlemesini etkileyebilir.
• Varsayımlara Dayanır: Firma Değeri’nin hesaplanması genellikle gelecekteki nakit akışları, iskonto oranları ve diğer değişkenler hakkında varsayımlar yapılmasını gerektirir. Bu varsayımlar değerleme sürecine öznellik katabilir ve analistin varsayımlarına bağlı olarak farklı değerlemelere yol açabilir.
• Büyüme Şirketleri için Sınırlı Kullanım: FD daha çok finansalları oturmuş olgun şirketler için kullanılmalıdır. Erken aşamadaki girişimler veya negatif kazançları ve sınırlı faaliyet geçmişi olan şirketler için o kadar faydalı olmayabilir.
• Bilanço Dışı Kalemleri Hesaba Katmaz: Bazı yükümlülükler ve varlıklar bir şirketin bilançosunda görünmeyebilir, ancak yine de finansal sağlığını etkileyebilir. FD bu bilanço dışı kalemleri yakalayamayabilir.
• Piyasa Duyarlılığını Yansıtmaz: Firma Değer sadece nicel bir göstergedir. Bir hisse senedinin performansı üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilecek piyasa duyarlılığını veya yatırımcı algılarını yansıtmaz.

Hangisini Kullanmalıyız?

Firma değerinin mi yoksa piyasa değerinin mi daha iyi olduğuna dair net bir cevap yoktur. Bu, yatırım hedeflerinize ve yaptığınız analizin türüne bağlıdır.

Yüksek büyüme potansiyeline sahip şirketler arıyorsanız, piyasa değeri kullanmak için daha iyi bir ölçüt olabilir. Bu sayede piyasada; düşük piyasa değerine sahip şirketleri bulmak daha kolaydır.

Değeri düşük şirketler arıyorsanız, firma değeri kullanmak için daha iyi bir ölçüt olabilir çünkü bir şirketin borcunu ve nakit parasını dikkate alır.

Piyasa Değeri: Piyasa değeri tipik olarak hisse senedi değerlemesi için kullanılır ve Fiyat-Kazanç (F/K) oranı, Fiyat-Satış (F/S) oranı ve Fiyat-Defter (F/DD) oranı gibi metrikleri hesaplamak için kullanılır. Bu ölçütler hisse senedi yatırımcıları için önemlidir.

İşletme Değeri: FD genellikle kurumsal değerlemede kullanılır ve borç ve nakit dahil olmak üzere bir şirketin genel değerini değerlendirmek için birleşme ve devralmalarda (M&A) ve kurumsal finansmanda sıklıkla kullanılan FD/FAVÖK (FD/EBITDA) oranı gibi metrikleri hesaplamak için kullanılır.

Sonuç Olarak

Piyasa değeri ve firma değeri, yatırımcıların şirketlere değer biçmek için kullandığı iki önemli ölçüttür. Her ikisi de bir şirketin değerinin bir ölçüsüdür. Sadece nasıl hesaplandıkları ve neleri içerdikleri konusunda farklılık gösterirler.

PD, bir şirketin dolaşımdaki paylarının piyasa değeridir. Bir şirkete değer biçerken en sık kullanılan ölçüttür.

FD bir şirketin piyasa değeri artı borçları, azınlık payları ve imtiyazlı hisseleri; eksi nakit ve nakit benzerlerinin bulunması ile elde edilir.

Hangi temel analiz göstergesinin daha iyi olduğuna dair net bir cevap yoktur. Bu, yatırım hedeflerinize ve yaptığınız analizin türüne bağlıdır. Bu nedenle diğer temel analiz göstergeleri ile kullanılır.

Örneğin FD/FAVÖK gibi.