Rekabet Kurumu Nedir? Ne Yapar?
Rekabet Kurumu Nedir? Ne Yapar?

Rekabet Kurumu Nedir?Rekabet Kurulu Nedir? |2023

Rekabet Kurumu Nedir?

Rekabet Kurumu, Türkiye’de şirketlerin kendi aralarında birleşip monopol şeklinde davranmalarını önleyen ve/veya etkin bir piyasa ile fiyatların tüketici lehine oluşmasını sağlayan kurumdur. Özellikle özelleştirmeler sonrasında devletin monopol olarak oluşturduğu şirketlerin rekabet kanunlarına karşı hareket etmesini önceleyerek tüketici refahını arttırmaya çalışmıştır.

Mesela yakın zamanda Türk Telekom’un yüzde 55 hisse satışı sonrası özel sektörün Türk Telekom alt yapısını kullanarak hizmet rekabetine girmesi sonucu fiyatların piyasada belirlenmesi buna örnektir. Yazının devamında Rekabetin piyasa açısından önemi ve Türkiye Rekabet Kurumu’nun tanımı, görevleri, tarihçesi bulunmaktadır. Microsoft’un Windows kullananlara zorla Internet Explorer yüklettiği için ona açılan dava ve yediği ceza ile ilgili makaleyi okumak için tıklayınız

Bugünlerde rekabet kurumunun Google’a verdiği ceza ile ilgili olarak Google şirketinin rekabeti ihlal ettiği politikalar izlediğini bilmeniz gerekmektedir. Rekabet tüketicilerin refahını artıran bir unsurdur. Google, Chrome yüklemesi ile geldiğinden rekabeti ihlal etmektedir. 

Rekabet Neden Önemlidir?

Kültürel, ekonomik, siyasi ve daha birçok yönden dünya üzerinde farklı özelliklere sahip bir çok ülke bulunduğu herkesçe bilinir. Bu bahsettiğimiz kültürel, ekonomik, siyasi vb. zaman ilerledikçe benzerlik göstermeye başlar. Bunun sebebi ise küreselleşme olgusu olarak gösterilebilir. Değişiklik gösteren bu faktörler zamanla ortak payda da buluşup piyasa ekonomisi modelinde toplanmıştır diyebiliriz.

Rekabet Kurumu

Piyasa da oluşan hizmet ve mal satım durumunda ki rekabeti yönetmekle görevli kuruma veya kontrol etmekle yükümlü kuruma Rekabet Kurumu adı verilir. Ayrıca bu kurum iktisadi yönden bir kamu kurumudur. Satıcılar arasında ki rekabetin etik kurallar ve piyasa şartları ile birlikte yapılması pek bilinmeyen bir yönüdür.

Anayasa düzenlemeleri gereği devlete ödenen kredi, para, mal ve hizmet ve sermaye piyasalarının düzenli ve sağlıklı bir biçimde işlemesini sağlayan aynı zamanda bununla da kalmayıp bu konuda önlemler almak ve ayrıca piyasa da iki firmanın anlaşıp bir sektörde tekelleşmeye gitmesini ve kartelleşme durumunu da önleyen bir kurumdur. Ama eğer Rekabet Kurumunun görevini özet geçmek gerekirse rekabetin kurallarını piyasa içinde aksama yaşanmadan düzgün bir şekilde yürürlüğe koymak diyebiliriz.

Bu kurumda kararları kurumun karar mercii olan Rekabet Kurulu alır. Kurul başkanı aynı zamanda kurumada başkanlık yapmakla görevlidir. Rekabet Kurulu, başkanda dahil edilirse 11 kişiden oluşmaktadır.

Bu makale ilginizi çekebilir:   Ezoic Nedir? Site Reklam Geliri Artırma |2023

Rekabet Kurumunun Tarihçesi

Rekabetin korunması hakkında çıkarılan 4054 sayılı kanun 1994 kabul edilmiştir. Çıkarılan bu kanunla beraber kurulması öngörülen ve kanunun işleme konmasıyla sorumlu kurum olma özelliği kazanmıştır. 1994 yılında kabul edilmesine karşın kanun 3 yıllık bir gecikme sonucu 1997 yılında aktif hale gelmiştir.

Kanunla beraber gelen gelen görevler ;

  • Rekabeti engellemeye yönelik olan eylem, anlaşma, teşebbüs birliği karar ve çıkabilecek olan olayların engellenmesi ve bu yönde muafiyet verilmesi
  • Üstün durumda kim var ise bu üstünlüğü elinde bulunduranların gücü kötüye yönelik kullanılmasını engelleme
  • Rekabet kurulu mali ve idari benliği bulunur 7 üyeden oluşur ve Kurumun karar organı görevindedir.
  • Kanunları ve kuralları ihlal etme durumuna ise gayri safi hasılanın %10 una kadar varan cezalar verilebilir
  • Kurumun, Rekabet Kurulu kararlarına karşı temyiz merci Danıştaydır.

Rekabet Kurulunun İşleyişi

Rekabet kurulu, başkanlık, ana ve yardımcı hizmet birimleri, dayanışma birimleri olmak üzere 3 birimden oluşur. Kurul, başkan, ikinci başkan ve bunun yanında iki başkan yardımcısından oluşur. Kurulun 7 üyesi bulunur. Kurul başkanı yönetim kademesinin en üst derecesindedir.

Rekabet Kurumunun Yetki Ve Görevleri

İlgili kanunu uygulamakla görevlidir. Kartelleşme ve tekelleşmenin önüne geçmeyi amaçlar. Kanun gereğince kendisine verilen yetkiyi de kullanarak hizmet ve mal piyasalarında ki rekabetçi anlayışı ve sürecin teminini ve devamını korumak da görevleri dahilindedir. Devletin özelleştirip terk ettiği alanlarda tekelleşmeyi önleme. Rekabet kuralları ile çatışsa bile ekonomiye katkıda bulunan tüketicilere yararlı olduğu sonucuna varılan anlaşmalara muafiyetler tanıma ve bu tür anlaşmalar için gerekirse ikinci bir düzenleme yapmak.

Rekabet kurumunun yetki ve görevlerini bu şekilde özetleyebiliriz. Yukarıda da ara ara zaten bu konu hakkında bilgi verilmiştir.

Rekabet Kurumunun Birimleri

  • – Başkanlık
  • – Ana Hizmet Birimleri
  • – Yardımcı Hizmet Birimleri
  • – Dayanışma

Rekabet Kurumu ve Türk İdari Sistemindeki Yeri

1982 Anayasası’nın 123. Maddesinde Türk Hukuku’nda idari teşkilatlanmanın temel prensipleri belirtilmiştir. “İdare, kuruluş ve görevleriyle bir bütündür ve kanunla düzenlenir. İdarenin kuruluş ve görevleri, merkezden yönetim ve yerinden yönetim esaslarına dayanır. Kamu tüzelkişiliği, ancak kanunla veya kanunun açıkça verdiği yetkiye dayanılarak kurulur” yetkisi bu maddeyle beraber gelmiştir.

Rekabet kurumu ile ilgili diğer makalemize göz atmak ister misiniz?

YAZAN: Emre ASLAN

KAYNAKÇA

www.rekabet.gov.tr

www.ekodialog.com