Finansal Okuryazarlık Nedir? Finansal Okuryazarlık Eğitimi |2023

Finansal Okuryazarlık Nedir?

Finansal okuryazarlık nedir sorusu son zamanlarda sorulan bir soru olmakla beraber kişinin finans piyasaları ve ekonomi bilgisi ile ilgili bir kavramdır. Türkiye’de de son zamanlarda finansal okuryazarlık eğitimine yönelik girişimler ile kişilerin daha doğru ekonomik kararlar vermesi amaçlanmaktadır. Kişinin hayatında ekonomik durumlarda karşısına çıkan sorunları finansal koşullar göz önünde bulundurarak bilinçli bir şekilde karar alması ve bu kararlar doğrultusunda ekonomik sorunları çözerek kendi ekonomisini idare edebilmesi durumuna denir.

Basit şekilde bu durumu ifade etmek gerekirse, herhangi bir bireyin içinde bulunduğu finansal durumlarda karar alması ve aldığı bu kararı uygulayacak donanıma sahip olmasıdır.

İnsanın yaşamını devam ettirmesi gerekliliği gibi ekonomik durumunu da olumlu şekilde sürdürebilmesi gerekir. Özellikle bireylerin sahip oldukları bütçeyle kişisel ya da genel finansal planlamalarını hayata geçirebilmeleri için finansal okuryazarlık konusunda yeterli olmaları gerekir. Bunun için hayata farklı bir gözlükle bakabilmek adına bireyin kendini ekonomi alanında yetiştirebilmesi ve geliştirebilmesi önemlidir. Ekonomi ve finans alanına ilgi duymayan insanlar ekonomi gazetelerini, ekonomi haberlerini takip etmedikleri için gündelik hayatlarında finansal bir problemle karşılaştıkları zaman doğru kararı alıp bu sıkıntıyı aşacak donanıma sahip olamazlar. İnsanlar hangi alanda olursa olsun finansal anlamda farklı planlama açısından kendini yetiştirmeli ve bu noktada geleceğe dair planlamalar yapmaları gerekir.

Ülkemizde daha yeni yeni ekonomi bilincinin artırılması hakkında eğitimler veriliyor. Daha yeni yeni bu kavramın önemini kavrıyoruz. Çünkü karar alma finansal planlama noktasında kişisel ya da genel bir bütçeyi doğru yöneten bireyler hayatta da başarılı oluyorlar.

ABD, Kanada, İngiltere ve Avustralya’da oldukça önemsenen finansal okuryazarlığın farklı şekilde tanımları mevcuttur. Bu ülkelerin hepsinde İngilizce konuşulmasına rağmen tanımı İngiltere ve Kanada’da Financial capability (finansal yeterlilik) iken, Avustralya ve ABD’de ise Financal literacy (finansal okuryazarlık) olarak belirlenmiştir.

Ülkemize nazaran gelişmiş çoğu ülkede finansal okuryazarlık eğitimleri yoğun şekilde verilerek kişi ve ya kişilerin hayatın her alanında bilinçli şekilde karar alması ve ekonomilerini doğru yönlendirmeleri planlanmaktadır. Çünkü bu konularda slogan olarak kullanılan ‘Parasını yöneten, hayatını yönetir’ cümlesi bu durumun önemini açıklar niteliktedir.

Finansal Okuryazarlığın Eğitimi ve Hayatımızdaki Yeri

Finansal okuryazarlık, kişi banka hesabı ya da kredi kartı kullanıyorsa geleceğe dair birikim, yatırım doğrusunda planlama yapıyorsa bu durumlar için önem taşımaktadır. Bu finansal sistemde doğru adımları atabilmek için gerekli donanıma finansal okuryazarlığa önem vererek ulaşabiliriz. Tüketici bu sistemin içinde yer alıyorsa, finansal konuda en doğru kararları alabilmelidir. Çünkü ileride kötü sonuçlarla karşılaşmamak için bu gereklidir.

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın Finansal Okuryazarlık eğitimi kapsamında düzenlediği etkinliklere ulaşmak için lütfen tıklayınız

Son dönemlerde aile içi problemlerin başını çeken finansal sıkıntıların giderek artması ve bu sıkıntıların giderilememesinin devamında evlilikler boşanmayla sonuçlanıyor. Bu kötü sonucun önüne geçebilmek adına aile bütçenizi iyi yönetmek gerekir. Bu bütçe ne kadar iyi yönetilirse huzurlu ve sıkıntısız bir evlilik süreci oluşturmuş olursunuz hem kendiniz için hem de aileniz için.

Ekonomik yönden refahı yükseltmek ve o refahı sürdürebilmek adına finansal okuryazarlık eğitiminin ortaokul ve liselerde zorunlu olarak derslerde anlatılması ve öneminin kavranması gerekir. Son dönemlerde ekonomi bu kadar kötüye doğru giderken bütçe dengenizi koruyabilmek adına bilinçli bir tüketici olmalı ve bütçenizi zora sokacak gereksiz harcama ve yatırımlardan uzak durulmalıdır.

Bütçe dengenizi sağlayabilmek adına tasarruf yapılmalı ve gelecek için birikimlerde bulunulmalıdır. Kişi parasını harcarken finansal planlama dahilinde bu harcamayı gerçekleştirmelidir. Bireyler harcamaları yapmadan önce alışverişlerinde ve yatırımlarında bunun gerçekten ihtiyaç ya da istek olduğunun ayrımını yapmalıdır. Bu şekilde insanlar kendi ekonomik şartlarını zorlamadan bütçelerini yönetebilirler. Bu birikim ve tasarrufları yapabilmek için gerekli bilgi donanımına ancak finansal okuryazarlık eğitimi sayesinde erişebiliriz.

World Bank, yani Dünya Bankası ve Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) gibi kurum ve kuruluşlar finansal okuryazarlığın öneminin farkındalar. Bu durumun daha iyi kavranabilmesi adına çalışmalar gerçekleştiriyorlar. Kişiler kendi bütçelerini, finans durumlarını olumlu bir şekilde yönetmeye başladıklarında bu durum ülke ekonomisine de yansımaktadır.

Çoğu şirketlerin, holdinglerin ve markaların ortaya çıkması aslında birey ve ya bireylerin finansal hayatlarında attıkları doğru adımlar sayesinde olmuştur. Finansal alanda olumlu gelişmeleri sağlayabilmek adına finansal okuryazarlığın önemini kavrayabilmeliyiz.

TEB Bankası’ndan Finansal Okuryazarlık Eğitimi Videosu

Yazar: Gökhan Erkaraman