Borsada PEG Rasyosu: Hesaplama ve Yorumlama | 2023

Borsada Peg Rasyosu Nedir?

Borsada bir hissenin temel analiz göstergeleri arasında mutlaka dikkat edilmesi gereken rasyolardan biri de PEG Rasyosudur. PEG rasyosu (PEG ratio) ya da PEG oranı  bir hisse senedinin temel analiz değerlemesini yaparken kazanç büyümesini de dikkate alan bir finansal rasyodur. Fiyat/kazanç (F/K) oranının yıllık hisse başına kazanç (HBK) büyüme oranına bölünmesiyle hesaplanır. Büyüme potansiyeli olan şirketlere ait hisse senetlerini bulmak istediğinde bakmanız gereken rasyolardan biri de bu nedenle PEG oranıdır.

Bir şirketi değerlendirirken ya da aynı sektörde iki şirketi karşılaştırırken Fiyat/Kazanç oranına bakmak bazı zamanlarda sizi yanıltabilir. Bir şirketin sektör ortalamasından daha yüksek FK oranı olması sizin şirketi pahalı diye değerlendirmenize neden olabilir. Halbuki o şirket sektördeki diğer şirketlere göre daha yüksek Hisse Başı Kar üretiyordur. Kısaca daha güzel bir yatırımdır. Siz F/K oranı yüksek derken hissenin fiyatı yükselmeye devam eder. İşte bu durumlarda şirketi doğru değerlendirmek için kullanılabilecek temel rasyolardan biri PEG rasyosudur.

PEG Oranı Hesaplama

Peg rasyonunu hesaplamak oldukça basittir. Formül Mevcut Fiyat / Kazanç oranının; Yıllık Hisse Başı Kar Büyüme Oranına Bölünmesi ile elde edilir.

Basitçe PEG oranı formülü = (F/K) / (Hisse Başına Kar Büyüme Oranı)

Hisse başına kar, Büyüme Oranı hesaplaması şu şekilde olur. Cari dönem HBK’dan , önceki yıl HBK çıkarılır, önceki yılın HBK’sına bölünür ve 100 ile çarpılır.

Bunu bir örnek üzerinden gösterelim.

• 2022 yılı 3. Çeyreğinde SAYAS Firmasının Hisse Başı Karı: 1.60 TL’dir
• 2023 yılı 3. Çeyreğinde SAYAS Firmasının Hisse Başı Karı: 3.51 TL’dir
• 10 Kasım 2023 tarihinde SAYAS’ın cari FK oranı ise 29.91’dir.

Bunları formülde yerine yerleştirelim.

PEG oranı =  (29.91) / [(3.51 – 1.60)/1.60]*100 =  (29.91) / 1.193*100 = (29.91)/ (119.3) = 0.25 sayısına ulaşılır.

Bu oranı Fintables üzerinden kontrol edelim.

PEG Rasyosu Kaç Olmalı?

PEG rasyosunun kaç olmalı sorusuna cevap verilmek istenirse 0’a ne kadar yakında şirketin Hisse Başına Karını o kadar hızlı büyüttüğü yani Büyüme Hissesi olduğu söylenebilir. Bu oran 1’e yaklaştıkça HBK büyümesi azalmış yani şirket karını geçen yılın aynı çeyreğine göre arttıramamış diyebiliriz. Bu nedenle ideal PEG rasyosunun 1’den düşük olması arzu edilir. Bu durumda şirketin Hisse başına kar büyümesinin yeterince fiyatlanmamış olmadığı söylenebilir. Yukarıdaki örnekte SAYAS Yenilebilir Enerji şirketi 2023 yılının 3. çeyreğinde Hisse Başı Karını 2.2 katına çıkarmış olsa da bu durum Fiyat/Kazanç oranı da yüksek çıktığı için PEG rasyosunun 0.25 olmasına neden olmuştur.

Şirket, Hisse Başı Karını çok arttırmış olsa da bunu hisse fiyatına hızlıca yansıtmış ise PEG rasyosu yüksek çıkacaktır.

Mesela yukarıdaki örneğimizde FK 2 katı olsaydı ne olurdu:

Bunu bir örnek üzerinden gösterelim.

• 2022 yılı 3. Çeyreğinde SAYAS Firmasının Hisse Başı Karı: 1.60 TL’dir
• 2023 yılı 3. Çeyreğinde SAYAS Firmasının Hisse Başı Karı: 3.51 TL’dir
• 10 Kasım 2023 tarihinde SAYAS’ın cari FK oranı ise 60 ‘dir.

Bunları formülde yerine yerleştirelim.

PEG oranı =  (60) / [(3.51 – 1.60)/1.60]*100 =  (60) / 1.193*100 = (60)/ (119.3) = 0.50 sayısına ulaşılır.

Gördüğünüz gibi FK oranının yüksek olması PEG rasyosunun da yükselmesine neden oldu.

PEG oranı Nasıl Yorumlanır?

Fiyat Kazanç oranının , Yıllık hisse başına kar büyümesi ile hesaplanan Peg oranı ne kadar düşükse hisse ucuz kalmış diyebiliriz. Örneğin Yenilebilir Enerji şirketleri çok hızlı şekilde 4, 5 katına çıkarken FK oranları da bazen 100 üzerine çıkmıştır. Burada Sadece FK oranlarına bakmak şirketler hakkında yanlış karar vermeye neden olabilir.

• Şirketin FK oranı yüksek olsa da PEG rasyosunun halen düşük olması şirketin daha yüksek HBK ürettiği veya üretebileceği şekilde yorumlanabilir.
• İki şirketi karşılaştırırken benzer Fiyat / Kazanç oranına sahip şirketlerden, PEG oranı daha düşük olan şirketin daha iskontolu olduğunu düşünebilirsiniz.

PEG oranı ne zaman kullanılır?

Aynı sektörde birden fazla şirketi karşılaştırırken F/K oranına bakmak bazen yanıltabilir. F/K oranlarının yanı sıra PEG oranlarına bakmak daha doğru karşılaştırma imkanı sunar.

Ayrıca bir şirketin kendi başına sektör ortalamasından daha yüksek F/K değeri olması da yanıltabilir. Bu durumda da FK oranı ile beraber PEG oranına bakmak hatta mümkünse Gelecekteki PEG oranını hesaplamaya çalışmak daha doğru olacaktır.

Düşük PEG oranı mı Yüksek PEG oranı mı?

Aynı sektörden hisse seçerken Düşük bir PEG oranı en azından 1’den düşük PEG oranı daha iyidir.

Eksi (Negatif) PEG oranı ne demektir?

PEG oranının neden eksi olduğunu anlamak için formülü göz önümüze getirelim. Fiyat kazanç oranı eksi olmayacağından dolayı, hisse başına kar büyüme oranı eksi olduğu için PEG oranı eksi olabillir. Bu da şirketin geçen yılın aynı çeyreğine göre daha düşük hisse başına kar açıkladığı anlamına gelir. Şirketin finansalları ile ilgili dikkatli olunmalıdır.

Prospektif PEG rasyosu nedir?

Bazı durumlarda yatırım fonu yöneticileri son dönem hisse başına kar (HBK) yerine gelecek dönemde bekledikleri Hisse Başı Kar’ı kullanarak PEG oranını hesaplayabilir. Bu durumda mevcut FK oranı ve gelecekteki Hisse Başı Kar büyümesini dikkate alarak hesaplanan PEG rasyosuna; Prospektif PEG ya da Gelecekteki PEG oranı (Future PEG, Trailing PEG) adı verilir.

PEG Rasyosunu Kullanmanın Riskleri

PEG rasyosunu hesaplarken geçen yılki çeyrek dönemlik hisse başına kar ya da yıllık hisse başına kar büyümesi dikkate alındığından PEG rasyosu orta ve uzun vade gelecek hakkında çok fazla bilgi sunmamaktadır. Bu nedenle uzun vadeli planlar yapılırken dikkatli olunması gerekir. Çünkü şirketin geçmişteki büyümesi gelecekteki büyümesi hakkında kesin bir bilgi sunmayacaktır. Bu yüzden diğer rasyolar ve bilgiler ile beraber kullanılmalıdır.