Tellaliye Sözleşmesi Nedir? Tellaliye Harcı |2023

Tellaliye Sözleşmesi Nedir?

Tellaliye sözleşmesi (Taşınmaz Simsarlığı Sözleşmesi, Aracılık Sözleşmesi, Tellallık Sözleşmesi) kiralama ve alım satım işlemleri için emlak danışmanlarının mal sahibiyle yaptığı sözleşmeye verilen addır. Tellallık sözleşmesi araçlık sözleşmesi anlamına gelmektedir.

Bu sözleşme ile emlak danışmanı kendi haklarını güvence altına almaktadır. Tellaliye sözleşmeleri noter karşısında yapılmalıdır ya da Emlak Komisyoncuları Oda’sının kayıtlı üyelerine vermiş olduğu tellaliye sözleşmesi yapılmalıdır. Aksi halde, emlakçı ve ev sahibinin kendi arasında yapmış oldukları sözleşme geçersiz kalmaktadır. Burada mühim olan mevzu konut sahibinin noterdeki bu işlemi yapmaya kabul ettirmenin pek de kolay olmamasıdır.

Bu nedenle Emlak Komisyoncuları Oda’sının hazırladığı ve üzerinde spesifik bir sözleşme numarasının bulunduğu sözleşmeleri kullanmak daha elverişli bir çözüm yoludur. Noterde temin edilen tellaliye sözleşmesi 90-100 TL maliyet oluştururken, Emlak Komisyoncuları Oda’sında yapılan tellallık sözleşmesi 60-70 TL’lik bir maliyete tabi olmaktadır.

Tellallık (tellaliye ya da diğer adıyla simsarlık) sözleşmesinde dikkat edilmesi gereken unsurlar nelerdir?

Tellaliye Sözleşmesi içinde hangi maddeler yer almalıdır?

Tellalliye sözleşmesi düzenlerken hangi özelliklere dikkat etmek gerekir?

Bu soruların cevaplarını madde madde inceleyelim;

Kişilerin kimlik bilgileri sözleşmede açıkça belirtilmelidir. TC Kimlik numaraları ve iletişim bilgilerinin sözleşmeye eklenmesi son derece mühimdir.

1-)Sözleşmenin konusu ve içeriği sözleşmede net bir şekilde gösterilmelidir. (Alım, satım, kiralama vs.)

2-)Aracılık hizmetlerinin süresinin uzatılıp uzatılmayacağına ilişkin bilgiler de sözleşmede alenen belirtilmelidir. Örneğin, emlak danışmanı sözleşmenin 6 ay boyunca makbul olduğunu sözleşmeye eklemek zorundadır. Bu halde konut sahibi konutunun bir başka emlakçı vasıtasıyla ya da kendi gayretiyle bir başka kişiye verememektedir.

3-)Çalışma şartları sözleşmede net bir şekilde yer almalıdır. Sözleşmede broşür, dergi, sunum dosyası vs. gibi görevlerini kim tarafından karşılanacağı açıkça belirtilmelidir. Masrafların büyük çoğunluğu emlakçılar tarafından karşılanmaktadır.

4-)Hizmet değeri oranı sözleşmenin içerisinde yer almalıdır. Emlak’ın alım satım veya kiralama işleminin gerçekleşmesi halinde emlak danışmanının ne kadarlık satış işleminin bir yüzdesi kadar kar elde edeceği sözleşmeye ilave edilmelidir. Örneğin kiralama için tellallık sözleşmesi imzalanmış ise, ilgisi bulunan evin kiralanması koşulunda emlak komisyoncusunun kira ücretinin %12’si + KDV tutarında bir danışmanlık ücreti alacağı sözleşmede belirtilmelidir.

5-)Ödeme vakitlerinde sözleşmeye yazılmalıdır. Bilhassa tutarların fazla olduğu hallerde taksitli ödeme yapılacak ise vade günlerinin de açıkça belirtilmelidir. Ödemenin yapılacağı banka hesabına ait banka adı, hesap no, şube no, IBAN gibi malumatlar da bu kısımda yer almalıdır.

6-)Noter, tapu veya belediyelerde yapılacak işlemlerin harcamaları kim tarafından ödeneceği de sözleşmede net bir şekilde belirtilmelidir. Bu harcamaların genelde emlak komisyoncuları tarafından karşılanmaktadır.

7-)Sözleşme gününün tarih ve saati mutlaka sözleşmeye koyulmalıdır. Burada özen verilmesi gereken en önemli konu sözleşmenin yapıldığı saati de sözleşmede belirtmektir. Çünkü, saat belirtilmez ise sözleşme şekil bakımından eksik olduğu için geçersiz sayılması mümkündür. Ayrıca iş sahibi adına hareket eden temsilci veya vekil var ise bu kişinin görevini tanımlayan belge de aracılık sözleşmesine eklenmelidir.

8-)Tellallık sözleşmesi noter karşısında yapılmalı veya Emlak Komisyoncuları Odası’ndan cüzi bir ücret karşılığı temin edilerek düzenlenmelidir. Tellaliye sözleşmesi eğer Emlak Komisyoncuları Odasından sağlandıysa, sözleşmenin noter karşısında yapılmasına gerek yoktur. Hem ev sahibi yani satıcı hem de emlak komisyoncusu sözleşmenin her bir sayfasına ve ek sayfaların her birine “OKUDUM, ANLADIM” yazarak imza atmalıdır.

Tellaliye harcını kim öder?

Belediye gelirleri yasasına göre, belediye sınırları ve komşu alanlar içinde belediyelere ilişkin hal, balıkhane, açık arttırma yerleri ve ilgilinin isteğine bağlı olarak belediye münadisi veya tellalı bulunan yerlerde, gerçek yahut tüzel kişiler tarafından her ne sebeple olursa olsun her çeşit menkul ve gayrimenkul mal ve ürünlerin satışı, Tellaliye harcına tabi tutulmaktadır.

Tellal harcının mükellefi kimdir?

Tellaliye sözleşmesi bedelinin mükellefi aynı kanun kapsamında 68.maddede açıklanıyor.

Kanun icabında, Tellallık Harcı, belediyelerce vazifelendirilen yetkililer tarafından makbuz mukabili tahsil olunmaktadır.

Tellallık harcı mükellefi

68. madde – Tellallık Harcını, mal ve mahsullerini satan gerçek veya tüzel kişiler ödemekle yükümlüdür.

Gerçek yahut tüzel kişiler yapacakları satımları, satım yapmadan önce belediye veya mahallindeki belediye mütealliklerine haber vermekle görevlidirler. Haber verilmediği durumunda harç yüzde 50 fazlasıyla tahsil olmaktadır.

Tellaliye harcı oranı..

Tellaliye harcının oranı, yüzde 2’dir. 100 Türk Lirasını aşan satışlarda aşan kısım için oranı yüzde 1’dir.

SONUÇ

Tellaliye sözleşmesi aracılık sözleşmesi anlamına gelmektedir. Bu sözleşmeyle emlak danışmanı kendi haklarını güvence altına almıştır. Sözleşme ya noterde yapılmalı ya da emlak Komisyoncuları üyesi odasının sağlamış olduğu tellaliye sözleşmelerini kullanarak yapılmalıdır. Tellaliye sözleşmelerinde kimlik bilgilerinin sözleşmede yer verilmesine son derece önem verilmektedir. Hizmet bedeli sözleşmenin içinde belirtilmelidir. Ödeme zamanları sözleşmede açıkça belirtilmelidir. Kanun gereğince, tellallık harcı, belediyelerce görevlendirilecek yetkililer tarafından makbuz mukabili tahsil olunuyor.

Kaynakça

• http://www.halkekspertiz.com/tellaliye-sozlesmesi-nedir/
• https://www.statikgrup.com/blog/tellallik-tellaliye-sozlesmesi-nedir
• https://www.hurriyetemlak.com/emlak-yasam/tellaliye-sozlesmesi-nedir/
• https://3dkonut.com/gayrimenkul-tellaliye-sozlesmesi-nedir-/haberi/

Yazar: Gamze Ocak