Faiz Koridoru

Faiz Koridoru Nedir? Faiz Koridoru Nasıl Kullanılır?

Faiz Koridoru

Faiz koridoru, merkez bankasının belirlediği para politikası araçlarından olup aynı zamanda geleneksel faiz kanalı olarak adlandırılan kısa vadeli faiz oranları ile gecelik vadede borç alma ve borç verme faizinin arasında kalan kısmı ifade etmektedir.

Faiz Koridoru Nasıl Kullanılmaktadır?

Aşağıdaki Şekil 1.1 deki grafikte faiz koridoru, faiz oranının para piyasası oranının politika faiz oranına yakın tutmaya çalışması gerekmektedir.Şekildeki politika faiz oranı kare dalgada görüldüğü üzere tavan ve taban arasında yer edinmektedir. Politika faizi para politikası ve makro ekonomik gelişmeler karşısında ki davranışını göstermektedir. Enflasyonist bir dönemde politika faiz oranı yükseltilerek fiyatların artış oranı engellenmeye çalışılmaktadır. Eğer ülkede negatif yönde bir büyüme söz konusu ise politika faizi düşürülmesi için ekonomiyi canlandırmak ve piyasayı canlı tutmak ilk amaç olup, yatırımcılara güven ortamı sağlanması gerekmektedir. Faiz koridor sisteminde borç alma oranın sınırı ve borç verme oranının sınırı merkez bankasının politika faiz oranıdır. Bununla birlikte faiz oranının bu bölge içinde bulunması piyasa faizinin görülür bir şekilde yön değiştirmesini engellemektedir.

Şekil 1.1 Faiz koridoru para piyasası oranı[gedikli].

Merkez bankasının belirlemiş olduğu faiz koridoru kare dalga alt sınırı borç alma faizi iken, faiz koridoru kare dalga üst sınırı gecelik borç verme faizidir. Bu uygulamada borç verme faizi, bankanın kısa süreli likidite sıkışıklığı halinde merkez bankası tarafından kısa vadeli borç alıp bankanın tekrar faiziyle birlikte geri ödemek şartıyla kabul ettiği durumdur. Banka bu likiditeden faiz kazancı elde etmek istiyorsa, bu likiditenin fazlasını merkez bankasına yatırdığı takdirde borç alma faizini tanımlamaktadır. (Vural,2013)

Nakit akış yönetimindeki piyasasında kısa vadeli faizler ile politika faizleri arasındaki ilişki uyumlu olmalıdır. Merkez bankası, faiz koridorunun para piyasasındaki gecelik faiz oranının hedef faiz oranına yakın tutacak şekilde ayarlar.(Berentsen)

2008 Küresel Kriz Sonrası TCMB ve Faiz Politikası

2008-2009 Küresel Krizi ile ekonomiyi yöneten ve dünya finans yönteminde söz sahibi olan ülkelerin döviz üzerinde uyguladığı politikaların Türkiye de olumsuz yansımasının üzerine Makroekonomik veri göstergelerinde iniş çıkış ve belirsizliklerle birlikte merkez bankalarının para politikası ve finansal araçları kullanarak banka faizlerindeki duruma müdahale etmesi gerekmektedir. Ancak Türkiye de uygulanan Geleneksel faiz politikasının yetersizliği üzerine faiz koridoru yaşanan olumsuzlukları düzeltmek amacı ile ortaya çıkmıştır.

Bu makale ilginizi çekebilir:   Hisse Bakiyesi Yetersiz ve Eksiye Düşme |2023

Para ve likidite politika araçları olarak kullanılmakta olan hazır imkanlar çerçevesinde para piyasalarında oluşan dalgalanmaların bankalar arası para piyasasında TL Depo Verme/Alma İşlemleri gecelik günlük kira sertifikası karşılığı repo kotasyon işlemleri gecelik günlük BIST Repo Pazarlarında Repo/Ters Repo İşlemleri TCMB tarafından uygulanan faiz koridoru çerçevesinde, belirlenen aralıkla sınırlı kalmasını sağlayarak gecelik vade frekansı ise günlüktür.

Sonuç

Merkez bankaları hükümetleri finanse etmek, finansal piyasaların gelişmesine katkıda bulunmak ve para politikasını uygulamak gibi görevleri yerine getirmektedir. Bu önemli işlevler nedeniyle merkez bankasının araçları yıllar boyunca devam eden bir tartışma konusu olmuştur.Merkez Bankasının para politikaları araçları belirlenmiş makroekonomik hedeflere ulaşmak açısından önemlidir.Son yıllarda faiz koridoru aracının dikkatinin büyük bir odak noktası haline gelmesi merkez bankalarının yapısını incelemeye yol açmıştır.Faiz koridoru öncelikli olarak, merkez bankalarına faiz oranı yoluyla esneklik avantajları sağlıyor.Esnek bir yapıya sahip olan merkez bankalarının fiyat istikrarını sağlamada ve politik etkilerden kaçınan makro politikaların uygulanmasında daha başarılı olduğu görüşü güçlendi.Bu kaynakta, bu çalışmada esnek bir merkez bankasının fiyat istikrarına ve finansal istikrara katkılarını incelemek.Bu bültende merkez bankalarının farklı politika enstrümanları karşılaştırılmış ve çeşitli merkez bankası esneklik belirleyicileri eleştirilmiştir.Ayrıca büyük merkez bankalarının mevzuatının karşılaştırılması ve çeşitli faiz koridoru uygulamaları incelenmiştir.

 

Kaynakça

  • Vural (2013) https://www.researchgate.net/publication/330015612_FAIZ_KORIDORU_SISTEMI_UZERINE_BIR_DEGERLENDIRME?fbclid=IwAR0GjA-lleS4GAKuqELMuhTrIC8LsbG5YWYtgOK56PMdOtN65xaOCF5aQVo
  • Berentsen, A., & Monnet, C. (2008). Monetary policy in a channel system. Journal of Monetary Economics, 55(6), 1067-1080
  • Gedikli 2017:26;Gedikli, A. (2017). Para Politikası Aracı Olarak Faiz Koridorunun Etkinliği Üzerine Bir Değerlendirme: Örnek Ülke Deneyimleri. Sosyal Bilimler Metinleri, 2017/01,http://www.bsp.gov.ph/moperations/moperations.asp
  • www.tcmb.gov.tr
  • https://www.avekon.org/papers/1666.pdf?fbclid=IwAR0Ty7Uy4Irym9Ps2RiLjNL5_LxKMU83NTC-7CwJ5i9KtML__7eeXGWFpgo