İçindekiler
Gelir Uzman Yardımcılığı Nedir?
Gelir Uzman Yardımcılığı, Vergi ve vergi ile ilgili tüm konularda öneride bulunan, görüşlerini aktaran, Maliye Bakanlığı’na bağlı Gelir İdaresi Başkanlığı’nda görevli olan meslek erbabıdır. Gelir uzman yardımcılığına atanana kişiler uzmanlık sınavını geçtiklerinde gelir uzmanı olurlar.
Gelir Uzmanları, vergi tahsilat ve işlemleri ile ilgili olarak; ”Kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge ve diğer mevzuatta belirtilmiş olan iş ve işlemleri yerine getirmekle yükümlüdürler.” (Gelir İdaresi Başkanlığı Gelir Uzmanlığı Yönetmeliği-31.Madde). Gelir Uzmanları mesleğe öncelikle Gelir Uzman Yardımcısı olarak başlarlar ve 3 (üç) yıl süresince bu unvanda çalışarak, bu süre sonunda yeterlilik sınavına tabi tutulurlar. Sınav sonucunda yeterliliğe hak kazanan Gelir Uzman Yardımcıları, Gelir Uzmanı olarak görevlerine devam ederler.
Vergi Dairesinde Çalışan Gelir Uzmanı Ne iş Yapar?
Gelir Uzman Yardımcılığında, Gelir uzmanlarının yaptıkları iş, bulundukları servis ve bölüme göre değişkenlik göstermekle birlikte, vergi dairelerinde bulunan bölüm ve servisler;
2.1.Vergilendirme Bölümü:
Vergilerin tahsil edilebilirliğini sağlayan tüm iş ve işlemlerin gerçekleştirildiği bu bölüm, vergi dairelerinin en önemli bölümüdür. Bu bölüme bağlı servisler ise;
• Sicil-Yoklama Servisi: Vergi mükelleflerinin işe başlamaları ve işi terk etmeleri ile ilgili işlemlerin gerçekleştirildiği ve kayıtların tutulduğu servistir. Bölümün en yoğun servisi olmakla birlikte diğer servislere göre mevzuat bilgisine hakim olarak çalışmayı gerektiren bir bölüm değildir. Daha çok mükelleflerle birebir ilgilenen, gelen işlerin aynı gün sonuçlandığı servistir. Vergi dairesine bağlı yoklamacılar da bu serviste çalışırken, genellikle görevlerini saha da sürdürürler.
• Tahakkuk Servisi: Vergilerin tahsil edilebilirliğini sağlayan tüm iş ve işlemler bu serviste gerçekleşir. Vergi mevzuat bilgisine göre diğer birim ve servislere nazaran daha çok ihtiyaç duyulan servistir. İş yükü fazla, zihinsel anlamda yorucu, sicil servisine göre yapılan iş süreç içerisinde ilerlediği için servisin iş yükü bitmez, yapılan işler de daha fazla mevzuat hakimiyeti gerektiği için, gerçekleştirilen işlemler daha niteliklidir.
• İhtilaflı İşler Servisi: Mükellef ve vergi dairesi arasında gerçekleşen davalarla ilgili, dava dosyası oluşturmak, itiraz hazırlamak ve ilgili yargı mercilerine bunları ulaştırmak bu servis çalışanlarının görevidir. Gerçekleştirilen işlem sayısına göre diğer servislere oranla iş yükü daha hafiftir ve mevzuat bilgisini geliştirebilmek için uygun servislerden biridir.
Vergi Dairesi Muhasebe Bölümü:
Mükelleflerin vergi dairesinde gerçekleştirdikleri işlemlerin muhasebeleştirildiği bölümdür. Bu bölüme bağlı servisler;
- Muhasebe Kayıt Servisi: Vergi dairesinde gerçekleşen işlemlerin kaydının gerçekleştirildiği servistir.
- Vezne Servisi: Mükelleflere ait ödemelerin vergi dairesince tahsil edildiği servistir.
Vergi Dairesi Kovuşturma Bölümü:
Vergi dairesinin alacaklı sıfatı ile gerçekleştireceği icra faaliyetleri ve bu faaliyetler sonucunda çeşitli nedenlerle el konulmuş varlıkların satışının yapıldığı bölümdür. Bu bölüme bağlı servisler;
- İcra Servisi: Vergi dairesinin her hangi bir işlemden ötürü alacaklı sıfatıyla gerçekleştireceği tüm işlemler bu servisten yürütülür. İcra işlemler bu servis aracılığıyla gerçekleşir.
- Satış Servisi: İcra işlemlerinden sonra elde edilen kaynakların nakde çevrilmesi bu servisle gerçekleştirilir. Hem satış servisi hem de icra servisi mükellef ve vatandaşların üzerinde negatif etki oluşturması sebebiyle, psikolojik olarak yıpratıcı servislerdir.
Tarama ve Kontrol Bölümü:
Vergi dairesince yapılan tarama ve kontrol işlemlerini gerçekleştirerek istatistiki bilgiler çıkarmak bu bölümün temel görevidir. Vergi daireleri tarafından yapılan incelemeler bu bölüm tarafından gerçekleştirilmektedir. İş yükü diğer bölüm ve servislere nazaran daha azdır.
Gelir Uzmanı Olmak İçin Ne Yapmalı?
Gelir Uzmanı olabilmek için, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın açmış olduğu ilanlar takip edilerek yazılı ve sözlü sınavlara katılmak gereklidir. Bu yazılı ve sözlü sınavlar için öncelikle Kamu Personeli Seçme Sınavına girerek şu aşamaların gerçekleştirilmesi gerekir;
• Öncelikle iki aşamadan gerçekleştirilen KPSS sınavına girerek Genel Yetenek Genel Kültür aşaması B Grubunu ve Alan sınavı olan içeriğinde İşletme, Muhasebe, İstatistik, Hukuk, Kamu Yönetimi, İktisat, Maliye, Uluslararası İlişkiler ve Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri ana ve alt derslerinin tamamından oluşan sınava girmek gerekmektedir. KPSS P3 ve KPSS P48 puan türünden en az 70 puan alarak Gelir İdaresi Başkanlığının açmış olduğu ilana başvuru hakkı kazanılır.
• Gelir Uzman Yardımcılığı Sınavı 3 grup için yapılmaktadır. Bunlar;
- –Gelir Uzman Yardımcılığı 1.Grup: İİBF/SBF/İktisat ve İşletme Fakültesi Mezunları
- –Gelir Uzman Yardımcılığı 2.Grup: Mühendislik Fakültesi Mezunları
- -Gelir Uzman Yardımcılığı 3.Grup: Matematik/İstatistik Bölümü Mezunları
• Yazılı sınava çağrılacak adaylar; 1.Grup alım sayısına göre 5-10 katı, 2. ve 3. Grup ise yine alım sayısına bağlı olarak 10-20 katı aday sınava katılabilmektedir.
• 2018 yılında 1.Grup için yapılan alımda yazılı sınava katılmaya hak kazanan adayların illere göre KPSS P48 Puan türünden alınan taban puanları;
Kaynak:gib.gov.tr/sinav_duyurulari
• Gelir Uzman Yardımcılığı için başvuru yapan adaylar daha sonra, Gelir İdaresi Başkanlığının gerçekleştireceği Gelir Uzman Yardımcılığı Sınavlarına katılırlar. Bu sınavlar önce çoktan seçmeli 100 soruluk yazılı sınav, daha sonra bu sınavdan 100 üzerinden 70 baraj puanından fazla alan (100 üzerinden en az 70 alamayan adaylar elenerek sözlü sınava davet edilmezler) adayların sözlü mülakat yapılması ile gerçekleştirilir. Bu sınavların dersleri ise 2018
1000 Gelir uzman yardımcısı alımı ilan metninde;
Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi;
Hukuk Grubu; Anayasa Hukuku, İdare Hukuku ve İdari Yargı Hukuku, Medeni Hukuk, Borçlar Hukuku, Ticaret Hukuku (Genel Hükümler-Şirketler
Kıymetli Evrak), İcra ve İflas Hukuku (Genel Hükümler).
İktisat Grubu; Makro İktisat, Mikro İktisat, Uluslararası İktisat, İşletme İktisadı, Uluslararası Ekonomik İlişkiler ve Kuruluşlar.
Maliye Grubu; Kamu Maliyesi, Maliye Politikası, Türk Vergi Sisteminin Genel Esasları.
Muhasebe Grubu; Genel Muhasebe, Maliyet Muhasebesi, Şirketler Muhasebesi, Mali Tablolar Analizi, Ticari Hesap. olarak belirlenmiştir.
• 2018 yılı alım ilanı yazılı sınava katılan adaylar örneği;
İl
Kaynak: gib.gov.tr/sinav_duyurulari
Bir Gelir Uzmanı Ne Kadar Kazanır?
Temmuz 2019 zammıyla birlikte göreve yeni başlayan bir gelir uzman yardımcısı ile en yüksek kıdem ve derecede bulunan gelir uzmanı maaşları aşağıdaki gibidir.
- Ücret hesaplamasında, asgari geçim indirimi ve aile yardımı için, bekar (ya da eşi çalışan) ve çocuğu olmayan çalışana göre hesaplama yapılmıştır.
- Yabancı dil tazminatı ödemesi ücret hesaplamasında kullanılmamıştır.
- Zorunlu Bireysel Emeklilik Sigortası prim kesintileri hesaplamada kullanılmamıştır.
Yazar: Uğur İzci
Kaynakça
- Ay, H.M., Şahin, Ü. ve Soylu, H. (2010). “Mükellef İle Vergi Dairesi İlişkilerinde Yönetişimin Rolü Ve Karaman İli Örneği”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 11(1), 271-288.
- gibem.gov.tr, Erişim tarihi; 06/12/2019
- gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/duyurular/18082018_guy_gir_sinav_duyuru.pdf, Erişim tarihi; 07/12/2019
- kamuajans.com/kamu-memurlar/2019-yili-her-derecede-gelir-uzmani-maasi-h538244.html, Erişim tarihi; 07/12/2019
- Karslı, Mehmet Rauf (2013), “Kamu Kesiminde Kariyer Uzman İstihdamı”, Vergi Dünyası Dergisi, Ekim, Sayı. 386.
- Maliye Çalışanları Sendikası-Maliye Bakanlığı Teşkilat Yapısı ve Maliye Çalışanlarının Sorunları ve Çözüm Önerileri Hakkında Kısa Rapor-Konya-2017
memurunyeri.com, Erişim tarihi; 06/12/2019 - resmigazete.gov.tr, Erişim tarihi; 07/12/2019
- tercihiniyap.net/haber/gelir-uzman-yardimciligi, Erişim tarihi; 07/12/2019
- Türkay, Oğuz (2016), Hizmet KAalitesini Geliştirmenin Önündeki Engeller: Vergi Dairesi Çalışanlarına Yönelik Kritik Olay Tekniği
- Uygulaması,Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 12, Yıl 12, Sayı 1, 2016