Pişmanlık Teorisi (Regret Theory) Nedir? |2023

Sefa ERKUŞ Pişmanlık Teorisi (Regret Theory) Nedir? |2023 için yorumlar kapalı

İçindekiler

1 Pişmanlık Teorisi (Regret Theory) Nedir?

Pişmanlık Teorisi (Regret Theory) Nedir?

Pişmanlık teorisi (ingilizce: regret theory) insanların yanlış seçim yaptıklarında pişmanlık hissetmeleri daha sonraki kararlarında da bu pişmanlığa bağlı olarak karar verme eğilimidir. İnsanların pişman olmaktan korkması onları harekete geçmekten alı koyan motivasyonlardan birisidir. Pişmanlık teorisi, pişmanlık hissinin yatırımcıların rasyonel davranmasını önleyen onların karlı yatırım fırsatlarını kaçırmasına neden olabilen bir duygu olduğunu öne sürmektedir.

Pişmanlık hissi size sunulan mevcut bütün seçeneklerin içinden sizin en iyi tercihi yapmadığınız durumda hissettiğiniz acıdır. Birçok durumda acının şiddetine bağlı olmasa da insanlar her zaman pişmanlık duygusu hissedebilir. Pişmanlık teorisi, kişinin pişmanlık hissetmesi ve bu hissin yatırım kararına etkisini incelemektedir.

Piyasada Pişmanlık Teorisi ve Örnekleri

Örnek 1: Pişmanlık teorisi bazen de bir yatırım tavsiyesi sırasında ortaya çıkabilir: Size yatırım tavsiyesi veren arkadaşın tavsiyesini dinlemediniz . Arkadaşınızın size bahsettiği hisse yüzde 30 değer kazandı. Aynı arkadaşınız bir daha tavsiye verdiğinde ne yaparsınız?

Arkadaşınızı dinlemediğiniz için hissettiğiniz o duygu ile hemen onun dediği pozisyonu alırsınız. Peki gerçekten araştırdınız mı? Belki de verdiği tavsiye bu sefer iyi değildir?

Örnek 2: İnsanlar daha önceki yatırım kararlarında yaptığı hatalardan dolayı pişmanlık hissedip kötü bir yatırım kararında daha çok risk almaya ya da iyi bir yatırım kararında hızlıca kar realizasyonuna gidebilirler.

İnsanlar neden değeri düşen hisse senetlerini ellerinden çıkarmakta zorlanırken, biraz değer kazanan hisse senetlerini elinden kolayca çıkarmaktadır? Birçok borsa yatırımcısı veya fon yöneticisi çokça bu hissiyatı yaşamıştır.

Zarar ettiği hisse senedi veya finansal pozisyonu düştükçe ortalamayı düşürmeye çalışır. Eli satış tuşuna gitmez. Gidemez. Özellikle daha önce benzer bir durum yaşadığı için yatırımcı çoğunlukla pişman olmaktan korkar.

Ya sattığımda çıkmaya başlarsa?
Belki sadece yeni zirve için düzeltme yapıyordur?

Tam tersine hisse senedi/ yatırım pozisyonu değer kazanmaya başlayan kişi ise hesabındaki değer artışını korumak için çoğunlukla ufak karları korumak adına satış yapar. Pozisyonu kapar.

Ya düşmeye başlarsa?
Ya bu ölü kedi sıçraması ise?

Bizi insan yapan değer olan duygularımız yatırım piyasalarında üstesinden gelmemiz engeller veya bize zarar verebilen kısıtlamalar halini alabilmektedir. Modern finans piyasalarında artan sayıda algoritmik trade araçlarının kullanılmaya başlanması, yapay zekanın ve makine öğrenmesinin piyasalarda kullanımında artış bizi daha rasyonel rakipler ile rekabete zorlamaktadır.

Bu makale ilginizi çekebilir: Tüketici Hakem Heyeti Nedir? Dilekçe Örneği |2023

Borsada pişmanlık Duygusundan Nasıl Kaçınılır?

Yatırımcılar pişmanlığın bir avantaj getirmediğini bilerek kararlarınızı sürekli sorgulamalısınız.
Anaparayı korumanın en önemli şey olduğunu kabul etmelisiniz. Unutmayın ana paranızı koruduğunuz sürece tekrar yatırım yapabilirsiniz. Özellikle kaldıraçlı piyasalarda işlem yapıyorsanız zarar kesmeye dikkat etmelisiniz. Ana paranızı kaybederseniz yatırım yapamazsınız.

Uzman değilseniz kaldıraçlı piyasalardan (Foreks, Kripto Para ya da Viop) uzak durmak pişmanlığı azaltabilir. Özellikle spot piyasaları, bireylere şirkete ortak olduğu hissini daha çok verdiğinden (mülkiyet etkisi) (şirket ortaklığı, altın sahipliği gibi) daha rahat ve rasyonel davranılan pozisyonlardır.
Elinizden geldiğince öz kurallara (stop-loss olmadan işlem açmama, akşam pozisyonlarınızı kapama ya da zararda da olsa emin olduğunu pozisyonu taşımak, hatalı işlem sonrası 1 gün beklemek gibi) sahip olun. Bunu yapamıyorsanız otomatik karar veren algoritmaya dayalı alım-satım kararı veren platformlar kullanmayı öğrenin. Algoritmik trade makalemize göz atabilirsiniz
Ruh ve beden sağlığına dikkat ediniz. Unutmayın finans piyasalarında kazanç fırsatı bitmez. Her gün piyasada olmak zorunda değilsiniz.